افسردگی کودکان نوعی بیماری است که در مرحله ی اول کودک دچار غم و اندوه می شود که در نهایت با رفتارهای پرخاشگرانه و ناامیدی آن را بروز می دهد. در اکثر کودکان این علائم پنهان هستند که باعث شده بیشتر والدین از آن بی اطلاع بمانند. متخصصان معتقد هستن که حتی کودکان 2 ساله نیز می توانند دچار این مشکل شوند. ایجاد تعادل بین احساسات منفی و مثبت و کسب تجربیات زندگی یکی از مهمترین فرایندها برای رشد کودک می باشد که اگر کودکی نتواند این تعادل را به وجود بیاورد دچار افسردگی خواهد شد.
کودکان در دسته افراد مهم یک جامعه قرار دارند و یکی از آسیب پذیرترین ها در برابر بیماری افسردگی هستند. افسردگی بیماری است که با روان یک انسان سر و کار دارد که کودکان نیز از این بحث مستثنی نمی باشند. زمانی که کودک دچار بد خلقی، بی حوصلگی می شود و حس شاد بودن را از دست می دهد یعنی دیگر علاقه ای برای سرگرمی های مورد علاقه خود و یا بازی کردن با افراد دیگر را ندارد باید پی به این قضیه ببرید که فرزند شما دچار افسردگی کودکان شده است که این روزها بسیار شایع شده است.
علائم افسردگی کودکان چیست؟
علائم افسردگی کودکان شباهتی با این بیماری در بزرگسالان دارد که قبل از هر چیزی باید علائم آن را به خوبی بشناسید تا بتوانید راهی برای مقابله با این بیماری پیدا کنید. افسردگی یک اخلال روانی و خلقی بسیار جدی می باشد که می تواند یک کودک شاد را به کودکی غمگین تبدیل کند. طبیعی است که کودکان در برخی از مراحل زندگی احساس ناراحتی و بد خلقی داشته باشند اما اگر این روند طولانی مدت شد و به هفته ها و ماه ها کشیده شد باید به دنبال حل آن باشید چرا که این ها نشانه های اولیه این بیماری می باشند.
اینکه کودک غمگین می باشد نشانه ای افسردگی نمی باشد اما اگر در عملکرد روزانه او تاثیر گذار بود و به مدت طولانی این رفتار ادامه داشت باید علائم را شناسایی و به فکر حل این موضوع باشید.
- غمگین بودم مداوم:
احساسات منفی و داشتن غمی مداوم یکی از نشانه های افسردگی کودکان می باشد. این کودکان دیگر نسبت به اتفاقات و تغییراتی که در زندگیشان رخ می دهد نا امید هستند و این علائم و رفتارها بیش از دو هفته ادامه دارد بنابراین پس از طی این مدت باید نگران حال او باشید.
- نداشتن علاقه و شوق:
در این میان کودکان به تدریج از علاقه های خود مانند نقاشی کشیدن، بازی با اسباب بازی و یا فعالیت های روزانه خود دست می کشند و تمایلی به انجام آن ها ندارند و هر اتفاق خوب و مثبتی را با بی شوقی رد می کنند و دچار بی نظمی می شوند و علاقه ای به انجام کارهای روزمره خود ندارند.
- کاهش و افزایش وزن:
کم شدن اشتها زمانی که کودک به بیماری دچار نباشد و نخوردن و نداشتن میل به وعده های روزانه و یا اینکه پرخوری شدید و افزایش اشتهای کاذب می تواند نشانه ای دیگر از افسردگی کودکان باشد که باعث کاهش وزن کودک و یا افزایش بیش از حد وزن می شود.
- اضطراب و استرس:
افسردگی کودکان باعث کم شدن تمرکز آن ها می شود و کودک نمی تواند به تفکر و فعالیت های روزانه خود بپردازد، در نهایت استرس و اضطراب به سراغ او می آید و هر چیزی می تواند باعث ایجاد استرس درونی کودک شود. علائم فیزیکی مانند عرق کردن و سرگیجه می تواند نشانه ای از این مورد باشد و در برخی از کودکان جویدن ناخن، لجبازی کودکان، پرخاشگری، مشکلات تحصلی مانند افت نمرات و یا بی علاقگی نسبت به رفتن به مدرسه و … ناشی از این مورد می باشد.
- بروز مشکل در خواب:
کمبود خواب و شب بیداری ها و یا زیاد خوابیدن و به سختی بیدار شدن کودک نشانه ای دیگر از کودکان افسرده می باشد.
- مشکلات ظاهری:
مشکلات جسمانی مانند سردرد و معده درد و نداشتن اعتماد به نفس و احساس طرد شدن نسبت به اطرافیان که باعث ایجاد اخلال در رفتار و عصبانیت های پی در پی می شود. حس بی ارزشی و نداشتن عزت نفس می تواند باعث غمگین شدن و از دست دادن لذت های زندگی که مدام با احساس گناه همراه است.
درمان افسردگی کودکان
روند درمان باید با شناخت و تشخیص دقیق همراه باشد و از آنجایی که هیچ گونه آزمایشی برای شناخت آن وجود ندارد بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید تا بتواند با معاینه فیزیکی و ارزیابی روانی به تشخیص آن برسد تا روند درمان را شروع کند .
اگر پزشک متخصص به یک یا دو علائم بالا پی ببرد نشان دهنده افسردگی را قطعی اعلام می کند اما در صورتی که این نشانه ها بیشتر از یک هفته ادامه داشته باشد و یا دلیلی موجه برای آن وجود نداشته باشد. اگر در خانواده کودک مبتلا سابقه ی این بیماری وجود داشته باشد راحت تر می توان به این موضوع پی برد که کودک دچار این مشکل شده است. تمام سعی دکتران و متخصصان این است که افسردگی کودکان را بدون تجویز دارو برطرف کنند بنابراین تکنیک های خاص را در جلسات درمانی به کار می برند تا کودک بهبودی کامل را به دست بیاورد.
روان درمانی یکی از کارهایی است که پزشکان بر روی بیماران انجام می دهند امکان دارد در کنار این درمان تجویز دارو های خفیف رو هم داشته باشند. راه دیگری که پزشکان انجام می دهند نور درمانی است یعنی با قرار گرفتن در معرض نور روشن که باعث می شود بهبودی کودک را پیش ببرد. والدین در درمان افسردگی کودکان نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند. نزدیک شدن والدین به فرزند و ایجاد روابط نزدیک و صحبت های مهم و بالا بردن عزت نفس می تواند راهی برای بهبود او باشد.
دلایل افسردگی کودکان
افسردگی کودکان دلایل بسیاری دارد که مهمترین آن ها:
- سلامت جسمانی
- کسب تجربه های منفی و بد در گذشته
- سابقه ی خانوادگی در این بیماری
- تغییرات ژنتیکی و محیط اطراف
- رویدادهای استرس زا مانند طلاق والدین
- تغییر محل زندگی، مدرسه و یا از دست دادن فردی عزیز
- مصرف برخی داروها برای بیماری کودک