در برخی از خانواده ها، والدین از کودکان نافرمان و پرخاشگر خود همیشه در حال شکایت و نارضایتی می باشند. اکثر کودکان ناراحتی خود را با پرخاشگری و نافرمانی نشان می دهند حال ممکن است برای جلب توجه باشد و یا نارضایتی آن ها از محیط هایی مثل خانه، مدرسه، مهدکودک و… پیدا کردن دلایل نافرمانی کودکان یکی از مهمترین راه ها برای حل این مسئله می باشد.
برخی مواقع والدین با صبر کمی که دارند باعث افزایش این عامل در کودک می شوند و در نهایت به لجبازی کودکان، گریه و فریاد کشیدن کودک، دعوای کودکان و … ختم می شود. رفتار با کودکان نافرمان برای والدین بسیار مسئله ساز و دشوار است. این کودکان امکان دارد در تمامی مسائل زندگی و روزمره خودشان از دستور شما نافرمانی کنند مانند: غذاخوردن، حمام کردن، مرتب و منظم بود کودکان و … بهتر است بدانید با داد و فریاد شما نافرمانی کودکان بیشتر خواهد شد بنابراین آستانه صبر خود را بالا ببرید تا راحت تر بتوانید به تربیت فرزند خود رسیدگی کنید.
بهترین راه مقابله با نافرمانی کودکان این است که با کمال آرامش به او نشان دهید که رفتار منفی او کاری را پیش نمیبرد. برای درست کردن و حل این مسئله باید برای رفتارهای خوب او به تشویق کودک بپردازید تا متوجه شود که هر چه رفتار خوب تری داشته باشد، در مقابل با تشویق شما روبه رو خواهد شد.
روش های تربیت کودکان نافرمان
برخورد و تربیت با کودکان کاری پیچیده است و والدین باید صبر و حوصله خود را بالا ببرند تا بتوانند به درستی با فرزند خود رفتار کنند. کودکان نافرمان بیشتر به دنبال جلب توجه و محبت می باشند و رفتار با آن ها کار پیچیده ای نمی باشد.
1_ از کلمات منفی برای کودک خود استفاده نکنید چرا که این کلمات برای او قابل درک نمی باشد برای مثال اگر می گویید اسباب بازی های خود را در خانه پخش نکن، کودک فکر می کند نمی تواند از آنها استفاده کند و یا با آن ها بازی کند بنابراین درست است بگویید در اتاق خودت با اسباب بازی هایت بازی کن. منظورتان را به کودک بفهمانید و به او بگویید که دقیقا چه انتظاری از او دارید.
2_ کودکان نیاز زیادی به والدین دارند در نتیجه تایمی را در روز به او اختصاص دهید و با او وقت بگذرانید، بازی های خلاقانه می توانند راهی باشند تا شما را به کودک نزدیک کنند. علاقه ی کودک خود را به بازی ها بشناسید و در روز تامی را با او بگذرانید. کودکان نیاز بسیاری به توجه والدین دارند. زمانی که کودک شمارا دوست خود بدانید دیگر از دستورات شما نافرمانی نخواهد کرد.
3_ کودکان نافرمان به عواقب کارهای خودشان هرگز فکر نمی کنند بنابراین باید با حفظ آرامش برای انها توضیح دهید که اگر فلان کار اشتباهی را انجام دهی چه پیامدهای منفی برای او خواهد داشت این کار را در کمال آرامش و به دور از تهدید انجام دهید.
4_ زمان مناسبی را برای صبحت با کودکان نافرمان انتخاب کنید و سعی کنید شرایط را برای صحبت کردن مساعد کنید و به کودک خود بفهمانید که خانواده دارای قوانین می باشد که باید غرزندان از آن تبعیت کنند و این موضوع به آن معنا نیست که والدین بخواهند او را مورد آزار و اذیت قرار دهند بلکه برای حفظ آرامش محیط زندگی آن ها می باشد.
5_ با کودکان نافرمان خود احساسی برخورد نکنید چرا که در آن زمان شما به عصبانیت و پرخاش او پر و بال می دهید مثلا اگر می گویید تکالیفم زیاد است و نمی خواهم آن ها را انجام دهم نباید با دلسوزی به او بگویید بله زیاد است و کتاب و دفترت را جمع کن نمی خواهد ادامه دهی بلکه باید به او بگویید من تو را درک می کنم که خسته ای اما برای موفقیت خودت باید آن ها را انجام دهید ولی می توانی کمی استراحت کنی و دوباره شروع به ادامه انجام تکالیفت کنی.
علت نافرمانی کودکان
دلایل بسیار زیادی وجود دارد که باعث نافرمانی کودکان می شود که والدین باید برای مهار این رفتارها آن ها را شناسایی کرده و کنترول کنند. در این قسمت به برخی از واردی می پردازیم که در بیشتر کودکان نافرمان دیده می شود.
- اختلاف نظر: اگر مدام با فرزند خود اختلاف نظر دارید و همیشه بابت تمام خواسته های کودکان خود از کلمه ی خیر استفاده می کنید با این رفتار باعث دلسرد شدن او از رابطه ی عاطفی و محبتتان می شوید. بنابراین سعی کنید کودک خود را مستقل بار بیاورید و او را در وضعیتی آزاد قرار دهید چرا که کودکان نافرمان مدام از تحت کنترول بود شکایت دارند.
- خط قرمزهای نامشخص: اگر برای فرزند خود مرزی را تعیین می کنید حتما دلیل آن را بیان کنید چرا که نداستن دلیل برای انجام ندادن کاری باعث می شود کودک مدام کلافه باشد و به سمت نافرمانی سوق داده شود. در اکثر کودکان نافرمان دیده شده است که دلایل عصبانیت آن ها از کنجکاوی می باشد که چرا والدین او انجام کاری را برای او منع کرده اند. اگر حد و مرزی را برای او تعیین می کنید بایدها و نبایدها را برایش کاملا توضیح دهید.
- برچسب نزنید: یکی از کارهای اشتباهی که والدین خواسته و یا ناخواسته انجام می دهند این است که به کودک خود برچسب می زنند مثلا: کودک پیش فعال، کودک نامنظم، کودک عصبی و… با این کار باعث می شود کودک از شرایط ایده آل خارج شود و رفتارهای عصبی و غیر منطقی از خود نشان دهد. سرزنش کردن باعث می شود اعتماد به نفس کودکان از بین برود و در نهایت با نافرمانی کودکان روبه رو خواهبد شد.
- محیط خانواده: خانواده الگوی اصلی برای کودک محسوب می شوند بنابراین رفتار بد و نامناسب شما تاثیری منفی بر رشد کودک خواهد گذاشت برای مثال والدینی که مدام جلوی کودک فریاد می زنند و با هم لجبازی می کنند نباید انتظار داشته باشند که کودکی فرمان پذیر داشته باشند.
واکنش های مناسب با کودکان نافرمان
والدین اصلی ترین الگو برای کودکان هستند در نتیجه باید رفتارهای کنترول شده ای داشته باشند. اگر مدام در مقابل خواسته های کودک، کنترول خود را از دست می دهید و با بی احترامی و داد و فریاد به آن ها پاسخ می دهید، آن ها نیز در مقابل رفتار شما مانند آیینه برخورد می کنند و در نهایت باعث و بی احترامی آن ها می شوید و با کودکان نافرمان خود روبه رو می شوید بنابراین هر چه با آن ها رفتارهای خوب و مثبتی داشته باشید آن ها نیز رابطه ای سالم و صمیمانه را با شما برقرار می کنند.
اگر فرزند شما رفتار مودبانه دارد باید بابت رفتارهای خوب او از کودک تشکر کنید و او را تشویق به تکرار و انجام ان ها کنید. رفتارهای مثبت و محترمانه بهتر جواب می دهند تا تنبیه و داد و فریاد. اگر والدین به کودک خود در جمع و یا در خانه احترام بگذارند کودک یاد می گیرد تا محترمانه رفتار کند و دیگر نافرمانی کودکان را مشاهده نخواهید کرد.
