از زمانی که نوزاد به دنیا می آید والدین منتظر هستن تا مراحل رشد نوزاد خود را ببینند که پرسه 12 ماه زمان می برد تا یک نوزاد ناتوان به کودکی فعال تبدیل شود. نوزادان از زمانی که به دنیا می آیند، هر ماه بار رشدهای مهیج جدیدی همراه می شوند. بیشتر والدین بعد تولد فرزندشان نگران این موضوع هستند که آیا کودکشان رشد کافی دارد؟ و می خواهند از سلامت نوزاد خود مطمئن شوند.
رشد نوزادان از بدو تولد تا 12 ماهگی به چندین قسمت تقسیم می شود. یکی از مهمترین و تاثیر گذار ترین نکته خواب کودک و تزریق به موقع واکسن است که به سلامت رشد او کمک می کند.
رشد کودک در سال اول زندگی یک سفر قابل توجه است که با رشد سریع و نقاط عطف قابل توجه مشخص شده است. این مراحل اولیه برای رشد فیزیکی، رشد شناختی و عاطفی کودک بسیار مهم است.
سفر در طول سال اول: نقاط عطف رشد کودک
مرحله نوزادی (0-2 ماه): در دو ماه اول، نوزادان در حال تطبیق با زندگی خارج از رحم هستند. آنها مهارت های حرکتی محدودی دارند اما به محرک ها بسیار واکنش نشان می دهند. نوزادان حواس خود را رشد می دهند و از طریق لمس، بویایی و صدا با والدین پیوند برقرار می کنند.
آنها معمولاً شروع به لبخند زدن اجتماعی می کنند، رفلکس هایی مانند رفلکس ریشه زایی نشان می دهند و شروع به ردیابی اشیا با چشمان خود می کنند. الگوهای تغذیه و خواب در این مرحله غالب است زیرا نوزادان به تغذیه مکرر نیاز دارند و معمولاً برای مدت کوتاهی در طول روز و شب می خوابند.
مرحله نوزادی (3-6 ماه): از ماه سوم تا ششم، نوزادان شروع به نشان دادن حرکات عمدی تر و بهبود کنترل سر می کنند. آنها ممکن است شروع به غلت زدن، گرفتن اشیا و غرغر کنند. تعاملات اجتماعی جذاب تر می شود و نوزادان به حالات چهره پاسخ می دهند، افراد آشنا را می شناسند و طیف وسیعی از احساسات را نشان می دهند. بسیاری از نوزادان نیز در این مرحله شروع به دندان درآوردن می کنند که می تواند هم برای نوزاد و هم برای والدین چالش برانگیز باشد.
مرحله کودک (7 تا 9 ماه): با نزدیک شدن به اولین تولد نوزادان، تحرک بیشتری پیدا می کنند. آنها اغلب یاد می گیرند که بنشینند، بخزند و حتی با حمایت بایستند. این تحرک جدید به آنها اجازه می دهد تا محیط اطراف خود را کشف کنند و مهارت های حرکتی ظریف خود را با برداشتن اجسام کوچک توسعه دهند. حرف زدن آنها شبیه کلمات واقعی می شود و ممکن است اولین کلمات خود را مانند “ماما” یا “بابا” بگویند. در این مرحله، آنها همچنین شروع به نشان دادن احساس استقلال می کنند و می خواهند خود را تغذیه کنند و انتخاب کنند.
کشتی سواری و پیاده روی (10 تا 12 ماهگی): در پایان سال اول، اکثر نوزادان می توانند خود را بالا بکشند تا بایستند، در کنار مبلمان حرکت کنند و اولین قدم های خود را بدون کمک بردارند. رشد شناختی آنها با آگاهی بیشتر از علت و معلول، تقلید حرکات و اعمال و نشان دادن علاقه به کتاب و اسباب بازی ادامه می یابد. مهارت های ارتباطی گسترش می یابد، نوزادان دستورات ساده را می فهمند و از چند کلمه برای بیان خود استفاده می کنند. آنها به طور فزاینده ای اجتماعی می شوند و ممکن است به یک اسباب بازی مورد علاقه یا حیوان عروسکی دلبستگی نشان دهند.
انتقال به دوران نوپا (12 ماهگی): در آستانه یک سالگی، نوزادان رسما به مرحله کودک نوپا منتقل می شوند. آنها مستقل تر، کنجکاوتر و فعال تر هستند. مهارت های زبانی آن ها به سرعت در حال پیشرفت است و ممکن است قادر به بیان چند کلمه یا حتی جملات کوتاه باشند. عادات غذایی با کشف طیف گستردهتری از غذاها تکامل مییابد و اغلب خود تغذیهکنندهتر میشوند. از نظر اجتماعی، آنها قادر به نشان دادن محبت، بازی با دیگران و نشان دادن احساس استقلال فزاینده هستند.
رشد نوزاد از تولد تا سه ماهگی
در مراحل اول رشد نوزاد، بدن و ذهن کودک در حال آماده سازی و یادگیری زندگی در دنیای بیرون از رحم مادر است. از تولد تا سه ماهگی کودک شما شروع به انجام کارهایی می کند، از جمله:
- شناخت و تشخیص تفاوت شیر مادر و شیر خشک، از طریق حس بویایی.
- نوزاد شما در حالی که روی شکم خوابانده شده است، سر و سینهی خود را بلند می کند.
- صداها و اشیاء را دنبال می کند و به محیط اطراف دقت می کند.
- شروع به خندیدن می کند و در واکشن به تلاشهای شما برای خنداندن او عکس العمل نشان می دهد.
- با دستانش اشیاء را نگه می دارد، آنها را لمس کرده و برای شناسایی، اشیاء را به سمت دهان خود می برد. حفط سلامت کودک در این زمان بسیار مهم است زیرا با این کار خطر خفگی کودک شما را تهدید می کند.
- بدن خود را کش می دهد.
رشد کودک از چهارماهگی تا شش ماهگی
در این ماه ها مراحل رشد نوزاد بیشتر شده، نوزادان در این ماه ها دنیای پیرامون خود را درک کرده و در آن دخالت می کنند. کودک شما برای استفاده از دستانش مهارت پیدا کرده و می تواند به اشیاء چنگ بزند و محکمتر آنها را بگیرد. کودکان در این سن صدای خود را کشف کرده و به انجام کارهایی می پردازند. مانند:
- غلط زدن یکی از کارهایی است که به راحتی می تواند انجام دهد که بیشتر کودکان اول غلطیدن از جلو به عقب را انجام می دهند.
- از خود صداهایی تولید می کنند که بیشتر شبیه به صدای واقعی هستند و ذوق زیادی میخندند.
- کنترل دستانش به مرور بهتر شده و با کمک والدین و اطرافیان می تواند بنشیند.
- بدن خود را کش می دهند تا بتوانند اشیاء را با دستانشان بگیرند.
- بینایی کودک در پنج ماهگی کامل شده است. نوزاد می تواند حرکات اشیاء را از دور یا نزدیک دنبال کند.
- در سن پنج تا شش ماهگی کودک آمادگی یادگیری زبان مادری را دارد. پس والدین فراموش نکنید که در این سن برای کودک خود آواز، کتاب، شعر و آهنگ بخوانید.
از شش ماهگی تا نه ماهگی کودک
مراحل رشد نوزاد به اوج خود رسیده و بدون کمک اطرافیان می تواند بنشیند و این از دیدگاه نوزاد و حتی والدین بسیار شگفت انگیز و مهیج است. در سن شش ماهگی نوزاد در کنار شیر مادر از غذای کمکی استفاده می کند که این برای رشد او بسیار مهم است.
کودک شما در این سن کارهایی مانند:
- روی شکم خود خوابیده و با سینه خود را حرکت می دهد(سینه خیر رفتن).
- شروع به حرکت به صورت چهار دست و پا رفتن می کند.
- بدون کمک قادر به نشستن است.
- اسم خودش را می شناسد و با صدا زدن شما عکس العمل نشان می دهد.
- برخی کلمات را به صورت نامفهوم بیان می کند. مانند: ماما، بابا، آب و…
- یاد میگیرد دست بزند و برخی از بازی ها را با شما انجام دهد.
- بدن خود را کش می دهد و در حالت ایستاده قرار می گیرد.
- برخی از اسباب بازی های خود را در دست میگیرد مانند: توپ
- با کمک گرفتن اشیاء مانند: مبل و … می تواند بایستد.
- از انگشتان خود برای شناخت چهره والدین استفاده می کند. مثلا: از انگشت اشاره برای لمس بینی و چشم و .. صورت شما استفاده می کند.
از ده ماهگی تا یک سالگی
رشد و تکامل در کودکان همیشگی است. اما در اینجا به مرحلهی پایانی رشد خود تا سن یک سالگی رسیده و حالا مراحل رشد نوزاد شما تا حد چشمگیری اتفاق افتاده است. در سن یک سالگی کودک شما کاملا دگرگون شده است. او دیگر یک نوزاد نیست و مانند یک کودک نوپا عمل می کند. اما همچنان در حال یادگیری است و باید مورد توجه قرار بگیرد. ارتباط با کودکان چندان هم که تصور می کنید دشوار نیست و بهتر است این مورد را آموزش دیده باشید که ما در یکی از مقالات راه های آن را برای شما توصیف کرده ایم.
در سن ده ماهگی کودک می تواند تشخیص دهد، یعنی اگر کسی یا چیزی در اطراف کودک باشد و صدایی نداشته باشد باز هم کودک می تواند حضور او را درک و حس کند که به آن درک مفهوم پایداری اشیاء گفته می شود که کودک قبل از آن نمی توانست بدون صدایی درک کند که کسی یا چیزی در آن محل وجود دارد.
ماه یازدهم مهمترین مرحله برای رشد زبان کودک است. اگر والدین به صورت مستمر برای صحبت کردن کودک تلاش کنند، در یادگیری او بسیار موثر است. حتی اگر در خانواده شما با زبان صحبت می شود کودک می تواند آن دو زبان را یاد بگیرد. برای مثال می توانید به او بگویید این ماشین یا کار(car) است.
در این سن کودک خودش شروع به خوردن غذا می کند و برداشتن و گرفتن طولانی مدت اشیاء را یاد می گیرند. راه رفتن و گشتن در اطراف منزل با کمک اشیاء را به راحتی انجام می دهند. با کمک دستانشان به اشیاء اشاره می کنند تا توجه شمات را جلب کنند و خواستهی خود را به شما نشان دهند. از حرکات و کارهای شما تقلید می کنند مانند تلفن صحبت کردن. و در سن یک سالگی اولین قدم های خود را بدون کمک گرفتن از اشیاء برمی دارد و چندین قدم را می تواند به راحتی طی کند.
اگر مراحل و رشد کودک شما در موعد مقرر طی نمی شود و احساس ناراحتی می کنید می توانید با پزشک او مشورت کنید زیرا اگر مشکلی وجود داشته باشد باید هر چه سریع تر به آن رسیدگی شود.
در این قسمت از مقاله مجله پیانو، سایت فروشگاهی پیانو استایل را به شما والدین عزیز معرفی می کنیم. بهترین لباس های کودک خود را می توانید با نازلترین قیمت و کیفیت فوق العاده خریداری کنید کودکان فرشته های زمینی هستند و لایق بهترین ها می باشند.
6 پاسخ
پسر من هنوز به دنیا نیومده اما در مورد رشد بچه ها خیلی تحقیق می کنم ممنون از مطالب خوبتون خیلی بهم کمک میکنه
سلام مامان مهربون رادوین چقدر خوشحالیم که تونستیم به اطلاعات شما کمک کنیم. جای تحسین داره که انقدر به فکر فرزند خودتون هستید و قبل از به دنیا اومدنش برای رشد و تربیت و سلامت فرزندتون مطالعه می کنید. امیدواریم خداوند فرزندی سالم بهتون ببخشه و دوره بارداری خوبی را پشت سر بگذارید.
جالب بود. دختر من اصلا چهاردست و پا حرکت نکرده ولی یهو شروع کرد به راه رفتن البته با کمک گرفتن از اجسام مثل مبل و دیوار
سلام ستاره عزیز. خدا رو شکر که دختر نازنینتون سلامت هستند. این موضوع هیچ مشکلی برای دختر شما ایجاد نمیکنه و برای برخی از کودکان پیش میاد و خیلی طبیعی هست . ممنونیم که مقالات سایت مجله پیانو استایل را مطالعه می کنید و امیدواریم بتونیم با این مطالب کمکی به شما عزیزان بکنیم.
تنها چیزی که می تونه یه مادر و اذیت کنه غذا نخوردن بچه هاست. من همه چیز بچه هام به موقع بود غلط زدن، چهاردست و پا رفتن و راه رفتن و… ولی اصلا درست غذا نمیخورن و این واقعا ناراحت کنندس
سلام فرشتهی عزیز .خدا رو شکر که خدا فرزندانی سالم بهتون بخشیده. نگران تغذیه فرزندانتون نباشید بچه ها خیلی بازیگوش هستند و به مرور زمان درست میشه. ما در سایت مجله پیانو استایل مقاله ای با موضوع تغذیه کودکان قرار دادیم که امیدوارم با مطالعه این مقاله بتونیم بهتون کمک کنیم ولی اگر واقعا این موضوع نگران کننده است براتون حتما با یک پزشک تغذیه کودکان مشورت کنید.