یکی از مهم ترین موارد تربیتی در شخصیت کودک، برقراری ارتباط با کودکان است. ارتباط صحیح با کودک بر سلامت روان او بسیار تاثیرگذار است پس والدین باید آن را بیاموزند. ما به شما می گوییم که در سنین و شرایط مختلف چگونه با کودک خود ارتباط برقرار کنید و اصول ارتباط موثر با کودکان چیست؟
والدین برای رشد و تربیت صحیح کودکان باید به نکات مهمی توجه داشته باشند و سبک های فرزندپروری را بیاموزند تا بتوانند به تقویت روابط والدین و فرزند کمک کنند.
شیوه و اصول موثر ارتباط با کودکان
همان طور که می دانید یکی از مهمترین سال های رشد ذهنی و روانی، در دوران کودکی است که در آینده تاثیر زیادی بین روابط فردی خواهد گذاشت. همه‌ی کودکان اولین ارتباط های خود را با والدینشان تجربه خواهند کرد.
پس والدین باید بدانند که این مرحله مهمترین مرحله برای رشد شخصیت کودکان است و در ارتباط با فرزندان خود باید احترام و عشق را سرلوحه زندگی قرار دهید زیرا اگر اینها نباشند کودک شما در روابط بین فردی و برقراری ارتباط اجتماعی خود آسیب پذیر خواهد شد.
حرف زدن، تعامل و مکالمات در رابطه ای سالم بسیار تاثیرگذار خواهد بود. بنابراین سعی کنید دایره لغات و مهارت شنیداری را در کودک خود تقویت کنید.
مثلا: در خرید لباس کودکان نظر او را حتما بخواهید و اینگونه باعث بالا رفتن عزت نفس کودک خود شوید. بیشتر با او مکالمه داشته باشید و برایش کتاب بخوانید زیرا اینگونه به تقویت و هوشیاری مغز فرزندتان کمک خواهید کرد.
- بسیاری از والدین از کلمات و تلفظ نادرست برای صحبت با کودکان استفاده می کنند که این کار اشتباه است. اولین و اساسی ترین ارتباط با فرزند زبان و گفتار است. بنابراین باید بیان کلمات صحیح و ارتباط زبانی را به درستی به کودک خود آموزش دهید.
- جهت ساکت کردن و بهانه گیری های کودک، از اعمال نادرست مانند: دروغ گفتن، فریب دادن و عمل نکردن به قول هایی که به او داده اید، بپرهیزید. زیرا کودک به مرور زمان متوجه بهانه های شما می شود.
- کودکان بسیار روحیه حساسی دارند و در سنین پایین در حال تجربه ی احساسات تازه کشف شده هستند. بنابراین توجه به احساسات فرزندتان در سلامت روانی او تاثیر مستقیم دارد. والدین باید کودکان خود را درک کنند و در شرایط ناراحتی کودک با او همدردی کنند و بعد از آرام کردن فرزند خود، او را راهنمایی کنید تا بتواند احساسات خود را هضم کند.
- در برخورد با خواسته های فرزندتان منطقی باشید. اگر خواسته ی نادرستی از شما دارد دلیل آن را برایش توضیح دهید و نه بگویید و اگر باز هم سر خواسته ی خود پافشاری کرد با قاطعیت نه بگویید تا قاطعیت شما معنا پیدا کند و سر حرف خود بمانید ولی این بدین معنا نیست که تمام خواسته های او را رد کنید و همیشه مخالف باشید و بعد با اصرار زیاد رضایت بدهید.
- از به کار بردن کلمات تحقیر آمیز و یا تنبیه بدنی به شدت خودداری کنید و به کودک خود احترام بگذارید. اینکار شما به کودک ارزش میدهد و به بالا رفتن اعتماد به نفس کودک کمک بزرگی می کند و اینگونه احترام گذاشتن را می آموزد.
- اگر کار اشتباهی انجام داد او را سرزنش نکنید و فرصت توضیح دادن بدهید. اگر کودک مرتکب اشتباهی شد، در خلوت و با آرامش اشتباهش را گوشزد کنید ولی در مقابل دیگران تحقیرش نکنید.
- بهترین زمان برقراری ارتباط با کودکان زمانی است که با فرزند خود تنها هستید و خواب کودک کامل بوده و سرحال و آماده شنیدن است. هر روز به صورت مکرر زمانی را برای کودک خود اختصاص دهید و سعی کنید این زمان با کیفیت باشد و از طریق فعالیت های مختلف مانند: کتاب خواندن و بازی کردن و …با او تعامل برقرار کنید. در زمان هایی که خسته و یا عصبی هستید از ارتباط برقرار کردن با کودک بپرهیزید زیرا در این تایم ها نمی توانید ارتباطی با کیفیت و مفید داشته باشید.
- به استعدادهای کودک خود توجه کنید و توانایی های او را تشویق کنید، کارهایی که خودتان به آن ها علاقه دارید را به کودک تحمیل نکنید و مانع شکوفایی استعدادهای او نشوید.
- فرزند خود را به هیچ عنوان با دیگران مقایسه نکنید و به استعداد و توانایی های مختص او احترام بگذارید و کمک به شکوفا شدن استعدادهایش کنید.
- سعی کنید رابطه ای صمیمانه و دوستانه با فرزند خود داشته باشید و به صورت مکرر به او محبت کنید و عشق بورزید و از کلمات محبت آمیز زیاد استفاده کنید.
- هنگام صحبت کردن با کودک خود طوری قرار بگیرید و یا بنشینید که متناسب با قد فرزند خود باشید.
ارتباط با کودکان از تولد تا دو سالگی:
اولین راه ارتباطی نوزاد بعد از به دنیا آمدن گریه کردن است و با توجه به نیاز خود رفتارهای مختلفی انجام میدهد و بعد از چندین ماه به برقراری ارتباط اعتماد پیدا می کند زیرا شما به نیازهایش پاسخ داده اید.
درک کلمات به طور مستقیم برای آنها دشوار است ولی کلمات را در شرایط و زمینه ی آن متوجه می شوند و در ماه های بالا تر شروع به استفاده از این کلمات می کنند و به صورت جملات کوتاه و مختصر به بیان آن ها می پردازند.
بنابراین با خواندن شعر و صحبت کردن و نوازش و محبت، به او آرامش و دلگرمی دهید و او را تشویق کنید. فرزند شما کاملا متوجه لحن و حرکات بدنی شما می شود و از آن ها تاثیر می گیرد پس در این ارتباط ها به دقت عمل کنید.
در ارتباط با کودکان صبر و حوصله را زمینه ی هر کاری کنید و با عشق و داشتن ارتباط صحیح و بدون تنش در کنار او باشید. شور و شوق و انرژی زیاد مشوق موثر برای کودکان است.
والدین باید تمام تلاش خود را بکنند که در سطح کودکان باشند تا بتوانند ارتباط محکم تری را برقرار کنند و به فرزند خود مهم بودن خانواده را بیاموزند. با آنها دوستانه رفتار کنید و به اندازه، کودک خود را نصیحت کنید.
