تغذیه کودک یک جنبه حیاتی از رفاه و رشد کلی کودک است. تغذیه مناسب در دوران کودکی پایه و اساس یک زندگی سالم و پربار را می گذارد. این شامل دریافت مواد مغذی ضروری از جمله کربوهیدرات ها، پروتئین ها، چربی ها، ویتامین ها و مواد معدنی است که برای رشد، نمو و سلامت کلی ضروری هستند.
یکی از دغدغه‌های اصلی در تغذیه کودکان، اطمینان از دریافت یک رژیم غذایی متعادل است. این بدان معنی است که غذاهای متنوعی را برای آنها فراهم کنید که مواد مغذی لازم را برای سن و مرحله رشد آنها ارائه می دهد.
کودکان به مقدار کافی پروتئین برای رشد ماهیچه ها و بافت ها، کربوهیدرات ها برای انرژی و چربی های سالم برای رشد مغز نیاز دارند. علاوه بر درشت مغذی ها، رژیم غذایی کودک باید شامل انواع میوه ها و سبزیجات نیز برای تامین ویتامین ها و مواد معدنی ضروری باشد.
تغذیه کودکان پرسه ای بسیار پیچیده است. کودکان از بدو تولد تا شش ماهگی فقط از شیر مادر تغذیه می کنند و همین برای تامین ویتامین های مهم کودکان و مراحل رشد کودک و سلامت نوزاد کفایت می کند. از شش سالگی به بعد در کنار شیر مادر غذای کمکی هم می تواند استفاده کند که این تغذیه باید طبق برنامه غذایی باشد و فقط از مواد غذایی خاص باید برای تغذیه کودک استفاده کنید. در یکی از مقالات مجله پیانو استایل به طور کامل به این موضوع مهم پرداخته ایم.
نکات مهم تغذیه کودکان زیر دو سال
شیر مادر تا سن یک سالی برای تغذیه کودکان بسیار قابل توجه است هر چند از شش ماهگی غذای کمکی او آغاز می شود اما شیر مادر الویت اول را دارد تا زمانی که برنامه ی غذایی کودک کمی گسترده تر شود. اما از سن یک سالگی به بعد غذاهای جامد الویت تغذیه کودکان می شود یعنی باید اول غذا به کودک داده شود و بعد از شیر مادر تغذیه کند.
تغذیه مناسب ارتباط تنگاتنگی با رشد شناختی و فیزیکی کودک دارد. سوءتغذیه یا رژیم غذایی فاقد مواد مغذی ضروری می‌تواند منجر به توقف رشد، نقص‌های شناختی و افزایش حساسیت به بیماری شود. برای والدین، مراقبان و مربیان ضروری است که از نیازهای تغذیه ای کودکان آگاه باشند و برای حمایت از سلامت و رشد کلی آنها، وعده های غذایی متعادلی برای آنها فراهم کنند.
چاقی دوران کودکی یک نگرانی رو به رشد در بسیاری از نقاط جهان است. پرداختن به این موضوع از طریق تغذیه متعادل و فعالیت بدنی کودک ضروری است. رژیم غذایی سرشار از غذاهای فرآوری شده و شیرین می تواند به چاقی دوران کودکی کمک کند، که می تواند منجر به مشکلات سلامتی مختلفی از جمله دیابت و بیماری های قلبی عروقی شود. آموزش عادات غذایی سالم به کودکان و خانواده آنها و اهمیت کنترل وعده غذایی در مبارزه با این موضوع بسیار مهم است.
در نتیجه، تغذیه کودک نقش اساسی در تضمین رفاه و رشد کودکان دارد. یک رژیم غذایی متعادل که مواد مغذی ضروری را فراهم می کند برای رشد فیزیکی و شناختی آنها بسیار مهم است. والدین، مراقبان و جامعه به طور کلی باید ترویج عادات غذایی سالم و سبک زندگی فعال در کودکان را در اولویت قرار دهند تا به آنها کمک کنند تا زندگی سالم تر و رضایت بخشی داشته باشند. تغذیه مناسب کودک سرمایه گذاری در آینده است، زیرا می تواند اثرات طولانی مدت بر سلامت و رفاه کودک داشته باشد.
- زمان تغییر تغذیه کودکان بین یک تا یک و سال و نیم است که کودک به تدریج می تواند از غذاهای سفر خانواده استفاده کند. این کار نیاز به صبر و حوصله دارد گاهی در کودکان آلرژی نسبت به برخی از موادهای غذایی پدیدار می شود که حتما بهتر است برای گسترش برنامه ی غذایی او از دکتر و متخصص تغذیه کودکان کمک بگیرید.
- از آنجایی که کودکان عادت زیادی به تغذیه از طریق شیر مادر دارند بهتر است شروع غذا به یک باره نباشد و کم کم او را برای هضم و پذیرش این موضوع آماده کنید تا در آینده دچار مشکل نشوید زیرا برخی از کودکان به اصلاح بد غذا هستند و با شروع یکباره به این موضوع دامن خواهید زد.
- بعد از اینکه کودک توانست کنار والدین و سر سفره خانواده بنشیند بهتر است کمی در برنامه غذایی خودتان و نوع طبخ آن تغییراتی ایجاد کنید و یا حداقل برای کودک غذایی طبخ کنید که راحت تر بتواند آن را میل کند و هضم آن نیز برای سخت نباشد برای مثال: برنج را کمی نرم تر بپزید و یا آن را له کنید تا راحت تر بتواند میل کند. در روزهای اول پخت غذاهای آبکی و مقوی را فراموش نکنید مثلا سیب زمینی در کنار تکه ای گوشت و هویج و… غذایی است که می تواند کودک شما را تا مدت طولانی سیر نگه دارد و مواد مغذی مهم بدن او را تامین می کند این غذا را باید به طور کامل له کنید و پوره آن را به کودک بدهید.
- اگر کودک شما در مقابل غذا خوردن مقاومت می کند باید با یک مشاور تغذیه مشورت کنید زیرا برخورد تند در مقابل غذا نخوردن کودک بسیار اشتباه است و در آینده کودک از غذا خوردن زده شده و این موضوع باعث آسیب رساندن به سلامت او می شود.
- از گروه های مختلف مواد غذایی استفاده کنید مانند: غلات، حبوبات، لبنیات، شیرینی ها و انواع گوشت سفید و قرمز، سبزیجات و میوه و… زیرا بدن کودک نیاز به دریافت تمامی مواد مغذی دارد و شما باید به تدریج خوردن شیر مادر را کم کنید و سفره ی غذایی را جایگزین کنید. در یکی از مقالات گذشته زمان درست و چگونگی از شیر گرفتن کودک را برای شما توضیح داده ایم که بهتر است مطالعه کنید و زمان دقیق آن را بدانید.
- آب یکی از مهمترین نوشیدنی هایی است که کودکان بعد از شش ماهگی می توانند به مقدار مناسب و تعیین شده از آن استفاده کنند اما پس از یک سالگی می توانید به هر اندازه که نیاز دارد به او آب بدهید. بعد از حمام کردن نوزادان و کودکان، خواب کودک و میل کرده هر وعده غذایی کودک شما به نوشیدن آب نیاز دارد.
- موارد ممنوعه در تغذیه کودکان را بشناسید و از دادن آن ها به کودک خود به شدت پرهیز کنید. تنقلات، انواع نوشیدنی های گازدار مثل نوشابه، غذاهای فست فود، بیکوییت ها و… در این دسته قرار دارند که با داشتن چربی، قند ونمک ناسالم برای سلامتی کودکان بسیار مضر بوده و مانع از رشد کودکان می شوند.
فرآیند تغذیه در کودکان زیر دو سال
برخی از والدین بر این تصور هستند که کودک ما هنوز به اندازه کافی و به رشد کامل نرسیده و نمی تواند به تنهایی و بدون کمک غذا بخورد اما باید بگوییم این یک تصور اشتباه است و شما باید ظرف غذای مخصوصی را به کودک خود اختصاص دهید و به او این اجازه را بدهید که بدون کمک غذای خود را میل کند.
تغذیه کودکان یک پرسه طولانی است که صبر در این مرحله به شما و کودکتان کمک خواهد کرد تا این آموزش را فرا بگیرد. کودکان در مرحله ی اول نمی توانند به درستی غذایشان را میل کنند و امکان دارد این کار را نامرتب انجام دهند اما شما باید به قدر کافی تحمل و صبر داشته باشید و او را تشویق کنید تا بتواند به درستی عمل کند و غذای خود را کامل میل کند. برای اینکه کودک شما تمایل به غذا خوردن نشان دهد باید اجازه دهید تا کاملا به مرحله ی گرسنگی برسد و سعی کنید غذای مورد علاقه ی او را بشناسید و به او بدهید.
اگر کودک شما در مقابل غذا خوردن مقاومت می کند بهتر است به او اجازه تا گرسنه شود اگر غذا را پس می زند خشنونت و سختگیری به خرج ندهید و فقط هر چند ساعت یک بار از او بخواهید تا غذایش را میل کند. سعی کنید از چاشنی های بی خطر و سالم برای خوش طعم کردن غذای او استفاده کنید. کودکانی که به هر دلیلی در مقابل غذا خوردن جبهه دارن این موضوع سبب ایجاد کاهش وزن در کودک می شود و حتما باید از داروهایی ویتامینی استفاده کنند تا دچار فقر و کمبود ویتامین و آهن نشوند و این موضوع باید نزد پزشک اطفال مورد بررسی قرار بگیرد.
