مراقبت های سه ماه اول بارداری | رشد و تکامل جنین در این دوره

دوران بارداری حساس ترین دوران زندگی یک خانم است که سه ماه اول بارداری یکی از مهمترین بخش این نه ماه است که مادر باید با مراقبت ها و توصیه های ضروری در این دوران آشنا باشد تا بتواند از سلامتی خود و نوزادش مراقبت کند.

سه ماه اول بارداری، زمان بسیار مهمی برای رشد جنین است و مراقبت و توجه مناسب هم برای مادر و هم برای نوزاد ضروری است. در این دوره، چندین جنبه کلیدی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود، از جمله تغذیه، استراحت و رفاه کلی.

نکات طلایی در سه ماه اول بارداری

تغذیه: تغذیه مناسب در سه ماهه اول حیاتی است. جنین در حال رشد برای رشد و نمو به مواد مغذی موجود در رژیم غذایی مادر متکی است. مادران باید روی یک رژیم غذایی متعادل که شامل انواع میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین های بدون چربی و محصولات لبنی باشد تمرکز کنند. اسید فولیک و آهن در این دوران اهمیت ویژه ای دارند. ویتامین های دوران بارداری، همانطور که توسط یک متخصص توصیه می شود، می توانند به اطمینان از دریافت مواد مغذی ضروری مادر کمک کنند.

هیدراتاسیون: هیدراته ماندن هم برای مادر و هم برای جنین در حال رشد ضروری است. نوشیدن آب زیاد می تواند به جلوگیری از کم آبی بدن کمک کند و سطح مایع آمنیوتیک سالم را افزایش دهد. کم آبی بدن می تواند منجر به عوارض شود، بنابراین نوشیدن منظم آب در طول روز بسیار مهم است.

استراحت: خستگی در سه ماهه اول به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش نیاز به انرژی شایع است. زنان باردار باید به بدن خود گوش دهند و استراحت کافی داشته باشند. خواب کافی برای سلامت و تندرستی کلی بسیار مهم است، بنابراین 7 تا 9 ساعت خواب با کیفیت در شب را هدف قرار دهید. چرت های کوتاه در طول روز نیز می تواند مفید باشد.

از مواد مضر پرهیز کنید: زنان باردار باید از الکل، تنباکو و داروهای تفریحی و مخدر خودداری کنند. این مواد می توانند به جنین در حال رشد آسیب رسانده و خطر نقایص مادرزادی و عوارض و زایمان زودرس را افزایش دهند.

معاینات منظم قبل از زایمان: برنامه ریزی و شرکت در معاینات منظم قبل از زایمان با یک متخصص ضروری است. این قرار ملاقات ها امکان نظارت بر سلامت مادر و نوزاد و همچنین رسیدگی به هر گونه نگرانی یا عارضه را در مراحل اولیه فراهم می کند.

ورزش: ورزش های ملایم مانند پیاده روی یا یوگای دوران بارداری می تواند به حفظ آمادگی جسمانی کمک کند و برخی از ناراحتی های بارداری را کاهش دهد. با این حال، مهم است که قبل از شروع هر رژیم ورزشی با یک متخصص مشورت کنید و از فعالیت هایی که خطر افتادن یا آسیب دیدگی بالایی دارند اجتناب کنید.

سلامت عاطفی: بارداری می تواند یک ترن هوایی عاطفی باشد. برای مادر ضروری است که سلامت عاطفی خود را با جستجوی حمایت از شریک زندگی، خانواده یا دوستان، یا حتی در نظر گرفتن مشاوره در صورت نیاز، در اولویت قرار دهد. کاهش استرس و اضطراب می تواند تاثیر مثبتی بر سلامت مادر و کودک داشته باشد.

به طور کلی، سه ماه اول بارداری نیاز به توجه ویژه به تغذیه، استراحت و رفاه کلی دارد. رژیم غذایی متعادل، هیدراتاسیون مناسب، استراحت کافی و مراقبت های منظم دوران بارداری از اجزای ضروری یک بارداری سالم هستند. علاوه بر این، اجتناب از مواد مضر، درگیر شدن در ورزش ایمن، و پرداختن به رفاه عاطفی می‌تواند به شروع روان‌تر و سالم‌تر این سفر باورنکردنی مادری کمک کند. همیشه توصیه می شود برای راهنمایی و مراقبت شخصی در طول بارداری با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.

برای درک بهتر دوران بارداری و کسب اطلاعات می توانید مقاله سه ماه سوم بارداری را نیز مطالعه بفرمایید.

مراقبت های سه ماه اول بارداری

خون ریزی در دوران بارداری: به دلایل مختلفی امکان دارد مادر در این دوران خونریزی داشته باشد که بسیار شایع و در خیلی از مواقع بی خطر است و حدود 20 درصد از مادران آن را تجربه می کنند. اما بهتر است دلایل احتمالی آن را بشناسید و با پزشک خود مطرح کنید. خونریزی لانه گزینی پس از جایگزینی تخمک بارور در سطح داخلی رحم اتفاق می افتد که خیلی از زنان آن را با عادت ماهانه اشتباه گرفته و متوجه حاملگی خود نمی شوند.

این خونریزی بسیار کم بوده و 6 تا 12 روز اول تخمک گذاری اتفاق می افتد. در دوران بارداری خون رسانی در رحم بالا می رود و امکان دارد با نزدیکی یا آزمایش های زنانه مانند: پاپ اسمیر، رحم تحریک شده و باعث خونریزی شود که این گونه خونریزی جای نگرانی ندارد.

عفونت های (کلامیدیا، هرپس و یا گنوره‌آ) نوع دیگری است که در گردن رحم اتفاق می افتد که احتمال وجود آن رابطه ی جنسی است که باعث خونریزی در 3 ماه اول بارداری می شود.

اگر قصد خرید سیسمونی و یا خرید لباس بچه گانه برای فرزند خود را دارید می توانید بهترین فروشگاه لباس بچه گانه را انتخاب کنید. برند پیانو استایل که سال ها در حوزه تولید لباس بچه گانه فعالیت دارد بهترین و باکیفیت ترین لباس های مد روز بچه گانه را تولید و با قیمتی بسیار مناسب عرضه می کند.

رنگ کردن مو در سه ماه اول: زیبایی برای خانم ها بسیار قابل توجه است و هر خانمی از رنگ کردن موهای خود و تغییر استایل خود، چه در این دوران چه در حالت عادی لذت میبرد ولی بسیاری از خانم ها بر این باور هستند که رنگ کردن مو در دوران بارداری خطرناک است اما بهتر است بدانید که هیچ گونه خطری شما و فرزندتان را تهدید نخواهد کرد ولی بهتر است در سه ماه اول بارداری مخصوصا در دو هفته ی اول این کار صورت نگیرد زیرا زمان تشکیل و تکمیل ارگان های جنین است.

تناسب اندام و تغذیه درست در دوران بارداری: تناسب اندام در بارداری بسیار نکته ی مهمی است زیرا با اضافه وزن بسیار، شرایط برای مادر در این دوران بسیار دشوار می شود. بسیاری از افراد بر این باور هستند که یک خانم باردار باید دو برابر حد معمول غذا میل کند اما این موضوع واقعیت ندارد و درست این است که یک مادر باردار باید تغذیه ای مناسب و سالم داشته باشد و غذاهایی میل کند که حاوی ویتامین، اسید فولیک،کلسیم و پروتئین باشد. مانند: اسفناج، ماهی، حبوبات، لبنیات و گوشت و…

واکسیناسیون در دوران بارداری: بهترین زمان واکسیناسیون قبل از دوران بارداری است و نقش بسزایی در سلامت مادر و فرزند دارد. بسیاری از واکسن ها را در دوران بارداری نباید تزریق کرد مانند: هپاتیت، سرخچه و سرخک، واکسن فلج اطفال و آبله مرغان

واکسن هایی که در دوران بارداری می توان تزریق کرد: آنفولانزا، دیفتری، هپاتیت بی هستند. بهترین زمان برای واکسیناسیون شدن در سه ماه دوم بارداری و سوم است.

ورزش در زمان حاملگی: در مقالات گذشته نکات قبل از بارداری را برای شما عزیزان ذکر کردیم که مهمترین آن ورزش کردن، قبل از بارداری و در زمان بارداری است. بیشتر افراد اعتقاد دارند که خانم باردار نباید ورزش کند اما این موضوع کاملا اشتباه است.

زنان باردار باید ورزش های مخصوص بارداری را انجام بدهند و از بی تحرکی اجتناب کنند. تنها زمانی باید کم تحرک باشند که پزشک متخصص زنان و زایمان به دلیل مشکلی ورزش را برای مادر منع می کند.

بارداری کلا به سه بخش سه ماه تقسیم می شود. سه ماه اول بارداری ، سه ماه دوم و سه ماه سوم.
از زمانی که جواب آزمایش مادر مثبت می شود تا 14 هفته‌ی بعد، سه ماه اول بارداری می باشد. زمانی که مطمئن شدید تخمک گذاری داخل رحم انجام شده است هفته‌ی هفتم مادر باید برای اطلاع از سلامت قلب جنین سونگرافی انجام دهد و در صورتی که قلب جنین تشکیل شده باشد آزمایشات روتین بارداری باید انجام شود که شامل: دیابت، تروئید و دیگر آزمایشات است.

یکی از مهمترین آن ها غربالگری است که در هفته 11یا12 انجام می شود که یک نوع آزمایش خون است و باید مادر باردار آن را انجام دهد. در دوره اول بارداری یعنی همان سه ماه مهم، مادر باید طبق دستور پزشک داروهایی را استفاده کند مانند: اسید فولیک، مکمل های غذایی و… و استفاده از رژیم غذایی مناسب و پر ویتامین برای مادر ضروری است.

رشد و تکامل جنین در سه ماه اول بارداری

• ماه اول بارداری:

کیسه آمنیوتیک یک کیسه ضد آب است که در اطراف تخمک بارور شده تشکیل می شود. این به حفظ جنین در حال رشد در طول بارداری کمک می کند. جفت نیز در این مرحله در سه ماهه اول رشد می کند. جفت عضوی گرد و مسطح است که مواد مغذی را از مادر به نوزاد منتقل می کند و مواد زائد را از نوزاد منتقل می کند.

یک صورت بدوی با حلقه های سیاه بزرگ برای چشم ها شکل می گیرد. دهان، فک پایین و گلو در حال رشد هستند. سلول های خون در حال شکل گیری هستند و گردش خون آغاز می شود. در پایان ماه اول بارداری، طول کودک شما حدود 6-7 میلی متر است – تقریباً به اندازه یک دانه برنج!

• ماه دوم بارداری:

ویژگی های صورت کودک شما به رشد خود ادامه می دهد. هر گوش به صورت یک چین کوچک پوست در کنار سر شروع می شود. جوانه های ریزی که در نهایت به بازوها و پاها تبدیل می شوند در حال شکل گیری هستند. انگشتان دست، انگشتان پا و چشم ها نیز در ماه دوم بارداری در حال شکل گیری هستند.

لوله عصبی (مغز، نخاع و سایر بافت های عصبی سیستم عصبی مرکزی) به خوبی شکل گرفته است. دستگاه گوارش و اندام های حسی شروع به رشد می کنند. استخوان شروع به جایگزینی غضروف می کند. جنین شروع به حرکت می کند، اگرچه مادر هنوز نمی تواند آن را احساس کند.

در پایان ماه دوم، کودک شما که اکنون یک جنین است، حدود 2.54 سانتی متر است، حدود 9.45 گرم وزن دارد و یک سوم نوزاد اکنون از سر او تشکیل شده است.

• ماه سوم بارداری:

در پایان سه ماه اول بارداری ، کودک شما به طور کامل تشکیل شده است. کودک شما بازوها، دست ها، انگشتان دست، پاها و انگشتان پا دارد و می تواند مشت و دهانش را باز و بسته کند. ناخن های دست و پا شروع به رشد کرده و گوش های خارجی تشکیل می شوند.

ابتدای دندان ها در حال شکل گیری هستند. اندام های تناسلی کودک شما نیز رشد می کنند، اما تشخیص جنسیت کودک در سونوگرافی دشوار است. سیستم گردش خون و ادرار کار می کند و کبد صفرا تولید می کند. در پایان ماه سوم، کودک شما حدود 7.6 تا 10 سانتی متر طول و حدود 28 گرم وزن دارد.

از آنجایی که حیاتی ترین رشد کودک شما اتفاق افتاده است، احتمال سقط جنین پس از سه ماه بارداری به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.

مشکلات سه ماه اول بارداری

در سه ماه اول بارداری مادر ممکن است دچار مشکلاتی شود زیرا تمامی هورمون های بدن مادر تحت تاثیر قرار گرفته و اگر به مشکلی جدی برخورد کند باید به پزشک متخصص زنان و زایمان رجوع کند.

• اولین نشانه حالت تهوع و استفراغ در دوران بارداری است که بیشتر در زمان صبح اتفاق می افتد که به آن ویار می گویند.
• رفلاکس و سوزش معده
• تورم سینه ها
• درد در ناحیه ران و کمر
• لکه بینی یا خونریزی لانه گزینی در اوایل بارداری
• خستگی و مشکلاتی در خوابیدن
• یبوست و افزایش ترشحات واژن

رابطه ی جنسی در سه ماه اول بارداری بعد از تشکیل شدن قلب مانعی ندارد مگر اینکه مادر دچار مشکلاتی از قبیل: جفت پایین باشد، خونریزی و دردهای زیر شکمی، وضعیت تهدید به سقط و نارسایی دهانه رحم داشته باشد.

در هفته های اول بارداری اندام های حیاتی جنین در حال شکل گیری است و در اواخر این دوره جفت و بند ناف تشکیل می شود و رحم مادر نیز جا باز می کندو در هفته ی هشتم دست و پای جنین کم کم رشد کرده و نمایان می شود و در هفته های نهم و دهم جنین شروع به حرکت کرده که مادر تا شروع سه ماه دوم متوجه آن نخواهد شد. تا انتهای سه ماه اول بارداری جنین به اندازه ی لیمو شده و وزنی حدود 30 گرم دارد.

دوران بارداری برای مادران یک دوران هیجان انگیز است زیرا هر ماه یک اتفاق جدید رخ می دهد و تنها دوران از زندگی یک مادر است که اگر درد هم داشته باشد این درد برایش شیرین است زیرا فرزند خود را پرورش می دهد.

اگر دوران بارداری سالمی را طی می کنید ورزش بارداری می تواند یک گزینه مهم برای مادران باشد این کار می تواند از افسردگی بارداری جلوگیری کند و تناسب اندام را برای مادر به ارمغان بیاورد همچنین استفاده از ویتامین های بارداری را فراموش نکنید که بهترین گزینه برای سلامت مادر و رشد جنین هستند.