عواقب تنبیه بدنی کودک + روش های جایگزین

تنبیه بدنی کودک یکی از راه هایی که برخی از والدین در مقابل کار اشتباه کودک آن را انتخاب می کنند. از زمان های قدیم تنبیه بدنی را نوعی تربیت و فرزند پروری می دانستند و اکثر والدین این روش را به کار می بردند تا کار اشتباه کودک را به او بفهمانند اما این نوع تربیت کودکان رفته رفته کمتر شد و امروزه بسیار کمتر شده است اما همچنان برخی از والدین هستند که در مقابل کار اشتباه کودک او را کتک می زنند و این روش را کارساز می دانند.

اما مسئله ی مهمی که والدین باید بدانند این است که تنبیه بدنی کودک اثرات مخرب بالایی دارد و این تاثیرات خود را در بزرگسالی بیشتر نشان خواهند داد که یکی از مهمترین این نشانه ها بی اعتماد به نفس بودن کودک می باشد فرزند شما در کنار والدین باید حس آرامش و خوشبختی داشته باشد و والدین را دوست و حامی خود ببیند اما با تنبیه بدنی کودک تنها حس ناامنی و ترس دارد. با این روش نمی توانید از او انتظار داشته باشید کودک اجتماعی باشد زیرا نمی تواند به راحتی با دیگرا ارتباط برقرار کند و حس ناامنی از افراد در او شکل گرفته است.

تنبیه بدنی چیست؟

برخی والدین در مقابل رفتار اشتباه و نامطلوب فرزند، محرک های آزاردهنده را انتخاب می کنند و تنبیه را راهی می دانند برای جلوگیری از تکرار این اشتباه، اما تنبیه به طور کل اشکال مختلفی دارد که برخی از آن ها در تربیت کودک بسیار موثر می باشد و برخی دیکر عواقب جبران ناپذیری دارند مانند کتک زدن کودک، سیلی زدن، نیشگون گرفتن و …

اگر قصد دارید کودک خود را برای اشتباهی که انجام داده است تنبیه کنید بهتر است راه های دیگر را امتحان کنید تا تنبیه بدنی کودک زیرا این مورد می تواند عواقب بسیاری داشته باشد که خود را در آینده نشان دهد و دیگر راهی برای جبران نیست.

عواقب تنبیه بدنی کودک

• از بین رفتن عزت نفس کودک و حس ناامنی و ناامیدی
• تنبیه بدنی کودک سدی است میان ارتباط برقرار کردن کودک با والدین. کودک نیاز بالایی به عشق و محبت خانواده دارد و اگر از این نظر ارضاء روحی نشود در آینده تبعات جبران ناپذیری خواهد داشت.
• تنبیه بدنی ذهن کودک را کند کرده و مانع از یادگیری کودک و تمرکز او می شود.
• این روش تربیتی مانع از قدرت و استقلال در کودکان می شود که در آینده آن ها را مانند یک برده خواهید دید.
• اضطراب در کودک، استرس، ترس، افسردگی، غم و ناراحتی برای او همیشگی می شود.
• با تنبیه بدنی کودک نه تنها پی به کار اشتباهش نمی برد بلکه تنها از ترس شما آن اشتباه را انجام نمی دهد و در برخی کودکان دیده می شود که به دور از چشم والدین باز هم مرتکب کار اشتباه می شوند.
• بی توجهی وبه اطرافیان و تنهایی در او رشد می کند.
• رفتارهای خشونت آمیز نسبت به افراد دیگر و همسالان
• تنبیه بدنی رشد خلاقیت را در کودک از بین می برد و هوش هیجانی کمتری نسبت به کودکان دیگر خواهد داشت.
• با این روند به او یاد می دهید که خشونت بهترین راه برای حل مسئله می باشد.
• باعث ناهنجاری های رفتاری در اجتماع می شود مانند: خرابکاری، کتک کاری در مدرسه، سرقت و…

انواع تنبیه و روش های جایگزین تنبیه بدنی

اگر بخواهیم از دیگاه روانشناسی به تنبیه کودک نگاه کنیم باید بگوییم این روش بسیار مختلف است که به کار بردن هر کدام از آن ها بسته به شرایط می باشد.

• تذکر با ظاهر و فرم صورت:

اگر فرزند شما برای اولین بار مرتکب اشتباهی شده است بهتر است به صورت غیر مستقیم به او تذکر بدهید. فرم صورت خود را عصبانی کنید، به او اخم کنید، از کودک روی برگردانید اما تمام این کارها را بدون کلام انجام دهید.

• تظاهر به ندیدن کنید:

یکی از روش های موثر در رابطه با کار اشتباه کودک، چشم پوشی می باشد. زمانی که کودک شما می داند کار اشتباهی است و باز هم آن را انجام می دهد سعی کنید چسم پوشی کنید و تظاهر به ندیدن کنید. برخی کودکان خصلت لجبازی دارند و با اینکه می دانند کاری اشتباه است اما آن را انجام می دهند برای جلب توجه بهتر است از سمت شما نادیده گرفته شوند.

• صحبت کردن:

یکی از روش های موثر به جای تنبیه بدنی کودک نصیحت کردن و صحبت کردن با او می باشد. زمانی که یک اشتباه را چندین بار انجام می دهند بهتر است از راه نصیحت و صحبت کردن با او وارد شوید این کار را با آرامش و محبت انجام دهید چرا که اینگونه تاثیر آن چندین برابر است تا خشونت و عصبانیت.

• تذکر مستقیم:

زمانی که کودک به صورت مداوم رفتار اشتباهی را پیش بگیرد و تنبیه های و روش های ذکر شده فایده ای نداشته باشد باید به طور مستقیم به او تذکر داده شود. باید کودک را از ناراحتی خود مطلع کنید و از او بخواهید که به اشتباه خودش پی برده و دست از رفتار نادرست خود بکشد. البته که در این مورد هم نباید به هیچ عنوان کودک را خورد و تحقیر کنید و یا با کودکان دیگر او را مقایسه کنید.

• فاصله گرفتن از کودک:

این تنبیه را زمانی به کار بگیرید که کودک بر اشتباه خود پافشاری دارد در این مواقع می توانید از طریق فاصله گرفتن و قهر کردن به مدت کوتاهی او را تنها بگذارید تا به اشتباه خود پی ببرد البته توجه داشته باشید قهر و فاصله گرفتن نباید طولانی مدت باشد و تنها 2 تا 3 ساعت کفایت می کند تا در این زمان کودک در تنهایی خود به اشتباهاتش پی ببرد.

• اخطار دادن به کودک:

این روش را زمانی اعمال کنید که کودک مدام اشتباه خودش را تکرار می کند و با هیچ روشی نتوانسته اید او را متقاعد کنید که دست از آن کار بردارد. در این زمان او را در تنهایی برده و به کودک اخطار دهید که اگر باز هم به کار خود ادامه دهد او را درباره مسائلی که به آن ها علاقه دارد محروم می کنید و حتما به گفته ی خود پای بند باشید. مثلا اسباب بازی مورد علاقه او را بردارید و به مدت یک روز اجازه بازی کردن با آن را ندهید، خوراکی مورد علاقه اش را برایش نخرید و…

پس از طی کردن این راه ها اگر باز هم جوابی دریافت نکرده اید نباید به هیچ عنوان سمت تنبیه بدنی کودک بروید. این موضوع را به خاطر داشته باشید که تنبیه بدنی عواقب بسیار بدی دارد که در نهایت شما را پشیمان خواهد کرد در نتیجه بهتر است در آخرین مسیر تنبیه خود را اجرایی کنید یعنی تمام اختیارات مثبتی که به او داده بودید را از کودک بگیرید.

جایزه ها، اسباب بازی ها، تماشای کارتون، خوردن خوراکی محبوب، لباس بچه گانه مورد علاقه و … هر آنچه که کودک به آن علاقه دارد را از او بگیرید اما سعی کنید به شیوه ای عمل کنید که تاثیر گذار باشد تا برای کودک عادی و بی اثر نباشد.