یکی از شایع ترین بیماری ها عفونت ادراری کودکان می باشد که با ورود باکتری به ناحیه تناسلی و رسیدن آن به مجرای ادرار و در نهایت مثانه به وجود می آید که یکی از نشانه های می تواند تکرر ادرار در کودکان و شب اداری های کودک باشد. عفونت ادراری کودکان را می توان بیشتر در دختران مشاهده کرد تا پسران یعنی از هر 100 دختر حدود 8 نفر از آن ها دچار این بیماری شده اند و از هر 100 نفر پس حدود 2 نفر آنها این بیماری را تجربه خواهند کرد.
عفونت ادراری کودکان می تواند از نوزادی نیز رخ دهد که این موضوع مربوط به دستگاه ادراری می باشد. زمانی که باکتری و میکروب ها به مثانه و کلیه می رسند کودکان این بیماری را تجربه خواهند کرد که یکی از شایع ترین علائم و نشانه های آن تب و استفراغ می باشد همچنین به هنگام دفع ادرار، کودک احساس سوزش شدید می کند.
انواع عفونت ادراری کودکان
به طور کل دو نوع عفونت دستگاه ادراری در کودکان وجود دارد:
- عفونت فوقانی که مرتبط با کلیه ها می باشد.
- عفونت تحتانی که مرتبط با مثانه می باشد.
دستگاه ادراری تختانی لوله ای است که ادرار از آن خارج می شود و عفونت ادراری می تواند این قسمت را آلوده کرده و باعث التهاب مثانه شود که باید برای درمان آن به پزشک متخصص مراجعه شود.
عفونت های دستگاه ادراری، اگرچه در دستگاه ادراری فوقانی که شامل لوله‌های ارتباط دهنده کلیه‌ها به مثانه است، شیوع کمتری دارند، خطرناک تر هستند. عفونت کلیه باید با معاینه دقیق پزشک حتما درمان شود.
علائم و نشانه های عفونت ادراری کودکان
عفونت ادراری در سنین مختلف رخ می دهد به همین دلیل با توجه به سن فرد علائم و نشانه های متفاوتی دارد مثلا: زمانی که یک نوزاد دچار این بیماری می شود علائمی نظیر بیحالی، بی اشتهایی در نوزاد، اسهال، کم شدن ادرار، تغییر رنگ ادرار و بوی بدن آن می تواند نشانه های این بیماری باشد.
در سنین بالا نشانه های دیگری دارد: تب، سوزش ادرار، بوی نامطبوع، تکرر و بی اختیاری ادرار، قطره قطره شدن ادرار و … می باشد. زمانی که اقدام به از پوشک گرفتن کودک خود کردید اولین گامی که باید بردارید این است که به او یاد دهید چگونه ناحیه تناسلی خود را تمیز و پاکیزه بشوید. چرا که بیماری عفونت ادراری کودکان در سنین مدرسه بیشتر می شود.
باید به کودک آموزش دهید که:
- قبل از استفاده از سرویس بهداشتی دست های خود را به خوبی با آب و صابون بشوید.
- پس از شستن ناخیه تناسلی ختما آن رابه خوبی با دستمال توالت خشک کند، زیرا رطوبت باعث رشد و افزایش باکتری ها می شود.
- ساختار آناتومیکی دستگاه تناسلی دختران به گونه ای است که به راحتی باکتری ها می توانند در آن نفوذ کنند در نتیجه عفونت ادراری در دختران بیشتر می باشد.
- بهتر است کودکان هروز به هنگام عصر بدن خود را به خوبی بشویند و دوش بگیرند.
- یکی از مهمترین عفونت هایی که باعث بروز بیماری عفونت ادراری کودکان می شود باکتری های موجود در مدفوع می باشند که اگر تمیز شستن دستگاه تناسلی به خوبی اجرا نشود باکتری ها به راحتی در مجاری ادرار رشد و پیشرفت می کنند و زمانی که به تعداد زیادی برسند عفونت ادراری اتفاق می افتد.
- نوزادان توسط والدین با پوشک بسته می شوند در نتیجه باید والدین توجه داشته باشند که ناحیه تناسلی ان ها باید با دقت بسیاری تمیز شود.
تشخیص عفونت ادراری کودکان توسط پزشک
پزشک برای نوع عفونت ادراری کودکان سوالاتی می پرسد و کودک را به خوبی معاینه فیزیکی می کند اگر به نتجه ای برسد که کودک دچار عفونت شده است ممکن است برای کودک آزمایش های مختلفی را تجویز کند:
- آزمایش خون برای پی بردن به سلامت کلیه ها و یا وجود عفونت در آن ها
- سونوگرافی مثانه و کلیه
- سی تی اسکن مثانه و کلیه
- آزمایش های ادراری برای بررسی وجود باکتری ها یا گلبول های سفید در ادرار
- کشت ادرار
- آزمایش سیستورتروگرام ادراری (VCUG) برای تشخیص ریفلاکس مثانه
درمان عفونت ادراری کودکان
زمانی که کودک علائم و نشانه های عفونت ادراری را داشته باشد پزشک برای او تشخیص نوع آن آزمایش هایی مانند کشت ادرار و آزمایش خود تجویز می کند و با توجه به نتایجی که از آزمایش ها به دست می آید ممکن است آنتی بیوتیک ها و مسکن هایی را تجویز کند. آنتی بیوتیک ها می توانند عفونت ادراری را در عرض 2 روز از بین ببرند و در طول درمان باید مایعات بسیاری به کودک داده شود تا تعداد دفعات دفع ادرار او بیشتر شود.
رژیم غذایی مناسب و عدم استفاده از غذاهای اسیدی می تواند کمک به رفع عفونت ادراری کودکان کند. همچنین بهداشت و شست و شوی مرتب و همراه با دقت را فراموش نکنید. به هنگام عفونت ادراری برای خرید لباس بچه گانه نخی اقدام کنید. کودک باید لباس های آزاد و نخی را به تن کند و مهمترین آن ها استفاده از شورت های نخی می باشد.
پس از شست و شوی کودک ختما قسمت ناخیه تناسلی را به خوبی خشک کنید. اگر با استفاده از دارو عفونت ادراری کودکان درمان نشد حتما باید آزمایش و سونوگرافی های دقیق تری انجام شود چرا که علت آن به اختمال زیاد زمینه ای دیگر دارد.
