بارداری یک مقوله ای مهم است که 3 ماه دوم بارداری یکی از مراحل حساس و مهم برای جنین و مادر محسوب می شود که در این دوره نیاز به مراقب بیشتری دارند. دوران بارداری به سه مرحله ی سه ماهه تقسیم می شود: 3 ماه اول بارداری، 3 ماه دوم بارداری و 3 ماه سوم بارداری.
سه ماه دوم از هفته چهاردهم آغاز شده و تا پایان هفته بیست و هفتم ادامه دارد.
مراقبت های پزشکی در 3 ماه دوم بارداری
در 3 ماه دوم بارداری بهتر است مراجعه به پزشک متخصص زنان و زایمان مرتب انجام شود. بهترین زمان برای مراجعه به پزشک بین هفته 16 تا 20 است و مراجعه ی بعدی بین هفته ی 26 تا 30 است. البته این در صورتی است که مادر و جنین در سلامت کامل باشند و در سه ماه اول بارداری مشکلی رخ نداده باشد در غیر اینصورت مراجعات باید به دفعات بالاتر و طبق نظر پزشک باشد.
برای مراجعه به پزشک باید تمام آزمایشات از زمان شروع بارداری را همراه خود داشته باشید زیرا پزشک شما نیاز به آزمایشات قبلی شما دارد و باید آن ها را مورد بررسی قرار بدهد و بعد از مطالعات آن ها از شما می خواهد که آزمایشات بعدی را انجام دهید. در آزمایشات و معاینات در این دوره باید توسط پزشک شما انجام شود.
- وزن مادر: در این دوره مادر باید به میزان مناسبی افزایش وزن داشته باشد و اگر این چنین باشد جنینی سالم تر را پرورش خواهد داد. بنابراین پزشک شما میزان وزن و افزایش آن را مورد بررسی قرار می دهد. برخی از مادران در دوره ی 3 ماه دوم بارداری با بی شتهایی روبه رو خواهند شد که باید این مسئله را با پزشک خود در میان بگذارند. قد، وزن، تعداد فرزندان و چند قلو بودن جنین در شکم شما و همچنین میزان وزن قبل از بارداری تعیین کننده میزان اضافه وزن شما است.
- ضربان قلب جنین: از هفته ی هفتم ضربان قلب جنین قابل شنیدن است که شنیدن آن به عوامل متعددی بستگی دارد. مانند: تاریخ زایمان، وزن مادر، وضعیت قرار گرفتن جنین. پزشک معمولا با گوشی داپلر می تواند صدای ضربان جنین را بشنود.
- ثبت و اندازه گیری فشار خون مادر: یکی از معاینات مهم در 3 ماه دوم بارداری اندازه گیری فشار خون مادر است. فشار خون بالا ممکن است نشان دهنده پره اکلامپسی و یا مسمومیت بارداری باشد که با آزمایش ادرار مشخص می شود. این آزمایش نشان می دهد پروتئین در ادرار مادر وجود دارد یا خیر. اگر پروتئین در ادرار وجود داشته باشد و هم چنین مادر دچار فشار خون بالا باشد مسمومیت بارداری، رخ داده است اما اگر آزمایش ادرار مشکلی نداشته باشد احتمالا مادر دچار فشار خون بارداری شده است.
- ارتفاع رحم و بررسی رشد جنین: در هفته ی شانزدهم بعد از معایناتی که پزشک انجام می دهد به بررسی اندازه رحم می پردازد که بیشتر مقایسه سن جنین و ابعاد شکم نشان دهنده ی اندازه رحم است.یکی از معاینات اندازگیری فاصله قسمت بالایی رحم تا استخوان ناحیه تناسلی است. که با شروع هفته ی 20 و تا پایان هفته ی 36 این اندازه باید مطابق سن جنین باشد. به عنوان مثال: در فته ی 35 بارداری، اندازه ی این قسمت باسد سی و پنج سانتی متر باشد.
آزمایشات لازم در سه ماه دوم
- آلفا فیتوپروتئین: این آزمایش بخشی از آزمایشات غربالگری محسوب می شود برای بررسی اختلالات کروموزومی، که در هفته ی 15 تا 17 بارداری پزشک آن را تجویز می کند که در این آزمایش میزان پروتئینی که جنین تولید می کند مورد بررسی قرار خواهد گرفت و مقداری از مایع آمنیوتیک را از درون کیسه آب خارج کرده و مورد بررسی قرار می دهند. اگر میزان پروتئین غیرطبیعی باشد احتمال ابتلای جنین به سندروم داون یا نقص لوله ی عصبی است.
- آزمایش و سونوگرافی آنومالی: در این آزمایش وضعیت جفت و جنین و هرگونه مورد در رشد جنین مورد بررسی قرار می گیرد که در هفته ی شانزده تا هجدهم باید انجام شود.
- آزمایش کومبس: در هفته ی بیست و ششم تا سی ام پزشک برای مادر آزمایش خون را تجویز می کند. همچنین در صورتی که RH خون مادر منفی باشد و خون پدر مثبت، تست کومبس غیر مستقیم زا باید انجام دهید تا میزان و اندازه ی آنتی بادی ضد RH در خون مادر مورد بررسی قرار بگیرد.
- آزمایش قند خون: آزمایش دیابت بارداری در هفته ی بیست و چهار تا بیست و هشتم انجام می شود. در این آزمایش مادر باید محلولی که حاوی گلوکز است است را بخورد تا پس از یک ساعت قند خون مادر اندازگیری شود.اگر در این آزمایش قند خون مادر بالا باشد پزشک آزمایش تست تحمل گلوکز را تجویز می کند تا وجود دیابت مادر به طور کامل و قطعی مشخص شود.
نکات قابل توجه در سه ماه دوم بارداری
پس از انجام آزمایشاتی که ذکر کردیم، پزشک آن ها را مورد بررسی قرار داده و باید در مورد مواردی به شما توضیح دهد که شامل:
- توجه و اهمیت حرکات جنین
- وضعیت سلامت جسمانی جنین
- زایمان زودرس
- وضعیت کیسه آب و مراقبت های 3 ماه دوم بارداری
در این دوره وضعیت روحی مادر بسیار حساس بوده و بهتر است اطرافیان زمان بیشتری را کنار مادر باشند و اگر علائم غیر عادی احساس شد باید سریعا به پزشک خود مراجعه کنید. در این دوره وزن مادر هر هفته حدود 400 گرم افزایش میابد و طی این دوره بیشتر احساس گرسنگی می کنید و تهوع از بین خواهد رفت.
تغذیه مادر در این دوران بسیار مهم است و باید با دقت زیادی به تغذیه ی خود بپردازند. نان سبوس دار، تخم مرغ، میوه، لبنیات و …برای مادر بسیار مهم است و باید از مصرف غذاهای پرچرب و یا شور و شیرین دوری کنند و اگر پزشک قرص های ویتامین برای مادر تجویز کرده حتما باید آن ها را مصرف کنند. از مصرف غذاهای رستورانی و فست فود فاصله بگیرید و به جای آن ها میوه و سبزیجات استفاده کنید.
مراقبت های 3 ماه دوم نقش به سزایی در سلامت مادر و جنین دارد. به هیچ عنوان آزمایشات خود را نادیده نگیرید و به توصیه های پزشک عمل کنید.
در مقالات گذشته نکات مهم قبل از بارداری و تناسب اندام در دوران بارداری را برای شما به طور کامل شرح داده ایم که مطالعه این مقالات به شما در دوران بارداری کمک شایانی خواهد کرد.
