یکی از مهمترین و حساس ترین دوران برای نوزاد تازه متولد شده در 30 روز اول تولد است. مراقبت از نوزاد کاری دشوار و بسیار مهم است به همین دلیل در روزهای اول تولد حتما در کنار مادر شخصی باید حضور داشته باشد تا این دوران زیبا و در عین حال سخت و دشوار بگذرد. زیرا بیشترین مرگ برای نوزادان در این 30 روز رخ می دهد. نگهداری از نوزاد برای مادرانی که اولین فرزند خود را در آغوش می گیرند کاری دشوار است و باید اطلاعات کافی از مراحل رشد نوزادان داشته باشند.
مهمترین نکات مراقبت از نوزاد تازه متولد شده
- شیر مادر: یکی از مهمترین ارتباطی که باید بین فرزند و مادر اتفاق بی افتد بعد از تولد نوزاد است که مادر باید اورا در آغوش گرفته و تماس بدنی بین آن ها رخ دهد و در این زمان است که شیر اولیه سینه مادر (آغوز) برای نوزاد بسیار مهم و ضروری است. نوزاد تمام مواد مغذی بدن خود را برای رشد از شیر مادر دریافت می کند. مکیدن سینه مادر نه تنها برای کودک مفید است بلکه برای جم شدن و بند آمدن خون رحم مادر هم مفید بوده و به انقباض و ترشح هورمون رحم مادر کمک بسیاری می کند. دمای شیر مادر برای نوزاد بسیار مناسب بوده و سبب افزایش هوش نوزاد می شود. شیر مادر به دور از آلودگی ها قرار دارد و همواره در دسترس است.
- ایمنی بدن کودک: اولین اقدام مراقبت از نوزاد پس از تولد نوزاد و در بیمارستان برای بالا بردن ایمنی بدن کودک آغاز می شود و اولین واکسن نوزاد در بیمارستان تزریق می شود. این واکسن ها و داروهای خوراکی از ابتلای نوزاد به بیماری هایی مانند: سیاه سرفه، کزاز، سل، سرخک و فلج اطفال و… جلوگیری می کند. واکسیناسیون نوزاد از بدو تولد برای او بسیار حیاتی بوده و باید طبق برنامه، واکسن ها و داروهای خوراکی را دریافت کند زیرا بسیاری از این بیماری ها در بدو تولد رخ می دهد و منجر به مرگ نوزاد می گردد.
- مراقبت از بند ناف: نگهداری از بند ناف تا خشک شدن و افتادن آن عمری بسیار مهم بوده است. زمان خشک شدن و افتادن آن یک الی دو هفته است. که در روزهای اول به رنگ زرد و سپس به رنگ قهوه ای می شود در این مدت باید مراقبت های ویژه ای را انجام دهید و برای تمیز ماندن و خشک نگه داشتن آن کارهای ضروری را انجام دهید و اجازه دهید تا بندناف در معرض هوا خشک شده و خودش از ناف نوزاد جدا شود و از پوشاندن و یا بستن آن خودداری کنید و پوشک نوزاد خود را زیر بندناف ببنید. در گذشته برای زودتر جدا شدن بند ناف نوزاد به آن الکل می زدند اما بهتر است بدانید این کار اشتباه بوده و حتی خشک شدن آن را به تعئیق می اندازد. و اگر در محل بندناف چند قطره خون یا ترشح موادی شیری مانند را مشاهده کردید باید بدانید در برخی از موارد طبیعی بوده و هیچ گونه مشکلی ایجاد نمی کند.
- حمام کردن نوزاد: برای حمام کردن نوزاد خود باید محیط و لوازم اولیه را آماده کنید. حمام کردن نوزادان را در مقالات گذشته به طور کامل توضیح دادیم که برای اطلاعات کافی می توانید به سایت مجله پیانو استایل مراجعه کنید. در روزهای اول بهتر است بدن کودک را با اسفنجی نرم و نم دار تمیز کنید. مهمترین نکته برای حمام کردن نوزاد دمای آب است که باید بین ۳۲ درجه تا ۳۵ درجه قرار دهید. مراقبت از نوزاد تازه متولد شده بسیار مهم است و نیازی به حمام کردن هر روزه ندارد و در هفته ۲ الی ۳ بار حمام برایش کفایت می کند.
- مدفوع نوزاد: در بیست و چهار ساعت اول مدفوع نوزادان به رنگ سیاه و چسبنده هستند که این موضوع برای برخی از نوزادن تا چندین روز ادامه دارد. مدفوع نوزادان باید شل و به رنگ سبز قهوه ای باشد و طبق شیری که می خورند تعداد دفعات مدفوع در آن ها متفاوت است. بهتر است بعد از هر مدفوع مقعد نوزاد را با دستمال مرطوب و یا پنبه ی مرطوت کاملا تمیز کنید. برخی از نوزادان تا 48 ساعت اول دفع مدفوع ندارند و در اینجا جای نگرانی نیست ولی از بیشتر از این تایم شد باید به پزشک اطفال مراجعه کنید.
- مولتی ویتامین های مهم: برای تامین ویتامین بدن نوزادان بعد از 15 روز ویتامین هایی مهم نزد پزشک برای او تجویز می شود. که باید در زمان مشخص و کمک به تغذیه کودکان به آن ها خورانده شود.
نکات مهم برای بهداشت و تمیزی نوزادان
بهداشت دهان نوزاد: برای مراقبت از نوزاد باید به بهداشت دهان او بسیار توجه کنید. قبل از هر کاری باید دستهایتان را از هر گونه آلودگی پاک کنید و با یک دستمان تمیز و نرم و یک بار مصرف و یا گاز استریل نازک برای پاک کردن لثه های نوزاد خود اقدام کنید و این کار را به آرامی انجام دهید تا لثه های نوزاد از هر گونه باکتری پاک شود و حداقل یک بار در روز این کار را انجام دهید.
ماساژ بدن نوزاد: بهترین زمان برای انجام ماساژ بدن نوزاد بعد از حمام کردن و قبل از خواب کودک است. ماساژ کودک علاوه بر تسکین های درد ناشی از ورم معده به خروج باد معده کمک بالایی می کند و اثرات مثبتب بر روی رشد نوزاد می گذارد. برای ماساژ نوزاد خود بهتر است از روغن های بدون بو و کیاهی استفاده کنید. مانند: روغن نارگیل، روغن ذرت و با زیتون، دانه انگور، آووکادو و ….
پودر زدن به بدن نوزاد: برای این کار لازم است موارد مهمی را برای مراقبت از نوزاد رعایت کنید. زیرا برای برخی از کودکان مشکلاتی تنفسی به وجود می آورد. پودر را به دور از نوزاد خود کف دستانتان ریخته و بعد اقدام کنید و از ریختن مستقیم پودر بر روی بدن نوزاد خودداری کنید و برای جلوگیری از هر گونه حساسیت و تحریک پوستی، از تجمع پودر بر روی پوست نوزاد خودداری کنید.
کوتاه کردن ناخن نوزاد: بهترین زمان برای انجام این کار بعد از حمام و نرم شدن ناخن ها و یا هنگام خواب نوزاد است. برای این کار بهتر است از یک قیچی نوزاد و یا ناخن گیر طریف استفاده کنید تا منجر به بریدن دست نوزاد نشوید. ناخن ها را موازی با انحنای انگشت کوتاه کرده و برای صاف کردن لبه های آن از یک سوهان نرم و نازک استفاده کنید.
