اعتماد به نفس کودکان می تواند یکی از مهمترین پایه های اصلی برای تربیت فرزند باشد. اعتماد به نفس باعث سلامت ذهنی، سلامت احتماعی، رفاه کودکان، سلامت رفتاری و … می شود این موضوع باعث می شود کودک آموزش ببیند که چگونه با شکست ها، فشارها و چالش ها مقابله کند. زمانی که کودک اعتماد به نفس پایینی داشته باشد خود را فردی بیهوده و بدون هیچ توانایی می پندارد.
اعتماد به نفس کودکان باعث می شود تا توانایی های خود را ببینند و آن ها را به خوبی بشناسند و این موضوع باعث می شود تا راحت تر بتوانند از پس کارهایشان بر بیایند و به اهداف خود برسند. حمایت و تشویق کودکان، محبت کردن به آن ها، توجه به خواسته های کودکان و… به شکل گیری اعتماد به نفس آن ها بسیار کمک می کند.
اعتماد به نفس چیست؟
اعتماد به نفس کودکان از همان دوران کودکی به وجود می آید و رشد می کند بنابراین نکته ای بسیار مهم است که از همان کودکی تقویت شود و افرادی که می توانند این ویژگی بسیار مهم را در کودک ایجاد کنند والدین و افراد نزدیک به کودک هستند. اعتماد به نفس در مراحل بعدی زندگی کودک و در آینده خود را نشان میدهد زمانی که کودک می خواد روابط اجتماعی با دیگران برقرار کند. پایه و اساس، رشد و پیشرفت کودک با اعتماد به نفش او تعیین می شود.
اعتماد به نفس یعنی ارزش قائل شدن برای خود، یعنی خود را آنگونه که هستم می پذیرم حتی با نقص ها و کمبودهایم. این توانایی و نیرو به فرد کمک می کند تا در مقابل فراز و نشیب های زندگی خود را نبازد و قبول داشته باشد که می تواند از پس هر چیزی بر بیایید حتی اگر شسکت بخورد.
در کل اعتماد به نفس یعنی باورها و شناختی که نسبت به خود دارید و فرد باید عمیقا خود را باور داشته باشد و توانمندی های خود را دست کم نگیرد. این موضوع می تواند در آینده یکی از راه های موفقیت فرزندان باشد که امروزه بسیاری از انسان ها به دنبال رشد آن هستند.
راه های پرورش اعتماد به نفس کودکان
تربیت کودکان در سال های اولیه زندگی بسیار مهم است و از اهمیت بالایی برخوردار می باشد و یکی از مهمترین آن ها رشد و پرورش اعتماد به نفس کودکان می باشد که باید آن را بشناسد و به کمک والدین آن را در درون خود پرورش دهد. والدین می توانند با رفتارهای خود باعث افزایش اعتماد به نفس کودکان شوند و یکی از مهمترین افراد در خانواده والدین هستند که با تشویق و حمایت باعث رشد کودک می شوند.
- قدردانی:
یکی از مهمترین راهکارها برای افزایش اعتماد به نفس کودکان قدردانی از تلاش های آن ها است شما به عنوان والدین باید تلاش های آن ها را ببینید و برای رسیدن به اهداف آن ها را تشویق کنید بنابراین بدون در نظر گرفتن نتیجه ی فعالیت های آن ها که مثبت بوده است یا منفی، تلاش او را ببینید و به به پشتکاری که داشته افتخار کنید. اینگونه کودک شما حس ضعیف بودن نمی کند و برای رسیده به موفقیت بیشتر تلاش می کند و همچنین با خود واقعی روبه رو می شود و خودش را قبول می کند.
- مسئولیت:
کودکان همیشه علاقه دارند که در برخی از کارها مشارکت داشته باشند و مسئولیتی را برعهده بگیرند تا آن را انجام دهند بنابراین حتی اگر مسئولیتی کوچک و ساده است آن را به کودک واگذار کنید تا به او بفهمانید تو برای من قابل اعتماد هستی و می دانم که می توانی این کهر را انجام دهی مثلا به هنگام خرید لباس بچه گانه از او بخواهید لباس خود را انتخاب کند و یا به هنگام کیک پختن از او کمک بگیرید و… نسبت به سن کودک خود می توانید مسئولیت های بزرگ تری را به او واگذار کنید اینگونه به بالا رفتن اعتماد به نفس او کمک خواهید کرد.
- عدم بروز نگرانی ها:
اکثر والدین از اینکه مسئولیتی را به فرزند خود بسپارند نگران هستند چرا که تصور می کنند ممکن است کودک نتواند آن کار را به درستی انجام دهد. اما بهتر است این نگرانی در درون خود نگهدارید و به هیچ عنوان آن را بروز ندهید زیرا باعث می شوید کودک عقب نشینی کند و از انجام آن کار برایس ترس به وجود بیایید.
- تمرین و تشویق:
تشویق کردن نباید به صورت باج دادن در بیایید. تشویق یکی از بهترین اصول برای تربیت فرزند می باشد و کاری بسیار مفید برای ایجاد یک رابطه ی سالم است در نتیجه کودک خود را تشویق به انجام کارهایی که به آن ها علاقه دارد بکنید تا با تمرین آن ها پی به استعدادهای خود ببرد.
- انتقاد ممنوع:
برای بالا بردن اعتماد به نفس کودکان ، از انتقاد کردن خودداری کنید. اگر فرزند شما نتوانسته کاری را کاما و یا به صورتی که شما انتظار داشته اید انجام دهد از او انتقاد نکنید بلکه او را تشویق کنید تا تسلیم نشود و با صحبت کردن راه هایی پیش پایش بگذارید که بتواند برایش موثر باشد. انتقاد باعث لجبازی کودکان می شود و بیشتر از انجام کارهای جدید دوری می کنند.
- سختگیری:
سختگیری بیش از اندازه باعث می شود تا زمینه ها فراهم شوند برای کاهش اعتماد به نفس کودک بنابراین برای سختگیری خود حد و مرز مشخص کنید و در آن زیاده روی نکنید.
- الگو برداری:
یکی از مهمترین الگوها برای کودکان والدین هستند همیشه کودکان تصور می کنند که والدینشان یک ابرقهرمان هستند بنابراین تلاش کنید تا الگوی خوبی برای فرزندانتان باشید تا از رفتار مودبانه کودکان گرفته تا فکر و عملکرد و… را از شما بیاموزند.
- مبارزه کردن:
کودکان باید بدانند که مسیر زندگی همیشه راحت و آسوده نیست و باید در برابر مشکلات قوی باشند و در این شرایط حضور خود را به کودکتان نشان دهید تا بداند شما همیشه آگاه هستید و از او مراقبت می کنید.
اهمیت اعتماد به نفس در کودکان
رشد و پرورش اعتماد به نفس کودکان به سرعت شکل می گیرد و آن نیز بسته به رفتارهای والدین دارد. موفقیت ها می توانند اعتماد به نفس کودکان را بالا ببرند و شکست های پی در پی نیز آن را کاهش می دهند بنابراین تلاش کنید که در تمامی مراحل کودک خود را تشویق کنید و به او حس شجاعت و استقامت بدهید. کودکان باید یاد بگیرند که بدون تلاش نمی توانند به موفقیت ها دست پیدا کنند.
اگر اعتماد به نفس کودکان به هر دلیلی پایین باشد نمی توانند با چالش ها و اتفاقات روزمره رو به رو شوند اما رشد آن کمک می کند تا مهارت های زیادی را آموزش ببینند و بیشتر تلاش کنند تا به موفقیت های بزرگ و کوچک برسند.
علت های اعتماد به نفس پایین در کودکان
دلایل زیادی است که باعث کاهش اعتماد به نفس کودکان می شود که این موضوع خود را در ده دوم زندگی بیشتر نمایان می کند.
- فشارهای زیاد برای عملکرد بهتر
- مقایسه خود با هم سالان و احساس ناشایستگی
- بالا بودن انتظارات والدین
- نارضایتی دیگران از تلاش های کودک