کم خونی کودکان را می توان یکی از مشکلات بزرگ در جهان دانست که موجب اصلی آن کمبود آهن در بدن می باشد. فقر آهن این روزها بسیار شایع شده است که می تواند باعث شود بدن نتواند به میزان کافی گلبول قرمز و هموگلوبین داشته باشد. یکی از مهمترین پروتئین های بدن هموگلوبین می باشد که اجازه حمل و نقل اکسیژن به سلول های بدن را به گلبول های قرمز خون می دهد، برای ایجاد هموگلوبین بدن به آهن نیاز دارد. به همین منظور کودکانی که کم خونی دارند به این منظور است که گلبول قرمز و یا هموگلوبین کافی در بدن آن ها وجود ندارد.
همان طور که می دانید یکی از مهمترین مایع حیاتی در بدن خون می باشد. بهتر است بدانید خونی که درون رگ ها و بدن هر انسانی قرار دارد دارای میلیون ها گلبول قرمز می باشد که هر کدام از آن ها دارای چهار جایگاه برای هموگلوبین ها هستند. ساختار هموگلوبین از اتم های آهن می باشد که اگر تعداد آن ها کمتر از حالت عادی باشد فرد دچار کم خونی و فقر آهن می شود.
یکی از شایع ترین کم خونی کودکان فقرآهن می باشدئ که دارای دو نوع حاد و خفیف می باشد که اگر هر کدام از این ها در بدن کودک درمان نشوند موجب جلوگیری از رشد درست و نمو کودک می شوند. زیرا اتم های آهن وظیفه دارند اکسیژن را به سمت دیگر اندام های بدن و سلول ها برسانند به همین دلیل وجود آن ها برای رشد درست کودکان بسیار مهم می باشد.
هنگامی که نوزاد متولد می شود به صورت ذخیره ای که در بدن مادر داشته است بدن او دارای مقداری آهن می باشد که برای رشد کودک نیاز به بیشتری از آهن است به همین دلیل باید در سنین خاصی از قطره آهن استفاده کند تا بتواند میزان آهن بدن خود را تامین کند. این نیاز برای کودکان بین 6 تا 12 ماه به مقدار 11 میلی گرم می باشد.
برای کودکان 12 تا 36 ماهه میزان آهن باید 7 میلی گرم باشد و کودکان 4 تا 8 سال باید 10 میلی گرم آهن در بدنشان وجود داشته باشد و هر چه این میزان کمتر شود کودک دچار فقز آهن و در نهایت کم خونی می شود. البته میزان آهن بدن دختران و پسران کمی با هم متفاوت است که این موضوع می تواند در سنین مختلف متغییر باشد مثلا برای دختران 14 تا 18 سال 15 میلی گرم آهن مورد نیاز است اما برای پسران در همین سن 11 میلی گرم آهن مورد نیاز می باشد.
علل کم خونی کودکان را بدانید
اگر کم خونی کودکان را در مراحل اولیه غربالگری تشخیص دهند می توان به راحتی از آن پیشگیری و آن را درمان کرد. به راحتی و با یک آزمایش خون می توان کم خونی کودکان را تشخیص داد. اگر در این آزمایش هموگلوبین خون کم باشد باید آزمایشات مختلفی برای تشخیص نوع کم خونی و علت آن انجام داد.
- زمانی که خون ریزی رخ می دهد بدن با کمبود گلبول قرمز روبه رو می شود.
- در برخی موارد بدن نمی تواند میزان کافی گلبول قرمز تولید کند.
- برخی مشکلات پزشکی در بدن که باعث می شود گلبول های قرمز خون از بین بروند.
- نوزادانی که نارس متولد شده اند و یا وزن طبیعی نداشته اند.
- نوزادانی که پس از 6 ماهگی غذای کمکی استفاده نمی کنند و تنها از شیر مادر تغذیه می کنند.
- نوزادانی که شیر خشک های استفاده می کنند که با آهن غنی سازی نشده است.
- کودکانی که غذاهای حاوی آهن استفاده نمی کنند.
- چاقی کودکان و افزایش وزن
نشانه ها و علائم کم خونی کودکان
فقر آهن و کم خونی کودکان نشانه ها و علائمی دارد که می توانید با مشاهده آن ها به پزشک متخص مراجعه کنید:
- رنگ پریدگی کودک
- بی حوصلگی و خستگی های متداول
- سردی در دست و پاها
- کاهش پیداکردن رشد و نمو کودک
- بی اشتهایی و یا کم اشتها شدن کودک
- نفس های غیر طبیعی و سریع و پیوسته
- خل و خوی تند و بروز مشکلات رفتاری
- عفونت های پی در پی و مکرر
- تمایل به خوردن موادی مانند یخ و خاک
راه های پیشگیری از کم خونی کودکان
بهتر است برای پیشگیری از کم خونی کودکان با دکتر متخصص مشورت کنید تا راه های مناسب را به شما پیشنهاد دهد. زمانی که به متخصص مراجعه کنید طبق معاینات و آزمایش هایی که از کودک می گیرد، مکمل های مورد نیاز قطره آهن برای کودک تجویز می کند که با دور مناسب برای کودک به او بدهید.
اگر نوزاد شما از شیر خشک استفاده می کند بهتر است برند آن را به گونه ای انتخاب کنید که غنی شده با آهن باشد تا به میزان مورد نیاز آهن دریافت کند و به بیماری کم خونی کودکان و فقر آهن دچار نشود. اگر کودک شما به سن غذا خوردن رسیده است در طول هفته حداقل دو وعده از غذاهایی را به او بدهید که آهن زیادی داشته باشند و سعی کنید رژیم غذایی آن ها را به خوبی رعایت کنید.
استفاده از شیر برای کودکان بین 1 تا 5 سال باید متناسب باشد و زیاده روی آن برای آن ها ممنوع می باشد. مقدار شیری که کودک باید روزانه استفاده کند 700 میلی لیتر می باشد زیرا شیر از جذب آهن جلوگیری می کند. همچنین می توانید غذاهایی که به جذب آهن کمک می کنند را در کنار غذاهای کودک و یا میان وعده های کودک قرار دهید مانند: طالبی، پرتقال، توت فرنگی، فلفل دلمه، گوجه فرنگی و …
درمان سریع کم خونی کودکان
بهترین راه برای درمان کم خونی را یک پزشک می تواند به شما بگویید اما بیشتر تاکیدهای پزشک نیز می تواند تاکید بر ؤزیم غذایی کودک باشد. راه های درمانی کم خونی کودکان در خانه با استفاده از مواد غذایی می باشد که حاوی آهن باشند. منظور این می باشد که از مواد غذایی استفاده کنید که مملو از آهن باشد یا جذب آهن را در بدن بالا ببرد.
عفونت ها اگر در بدن باقی بمانند و درمان نشوند باعث می شود تا کودک مبتلا به آنمی یا همان کم خونی کودکان شود و زمانی که این بیماری رخ دهد پزشک داروهایی را برای کودک تجویز می کند که حاوی مقدار زیاد و معینی از آهن باشند. بهترین زمانی که آهن در بدن جذب می شود زمانی است که معده خالی باشد که بهترین تایم همان صبح هنگام است.
