زردی نوزادان همراه اکثر نوزادان تازه متولد شده است. زرد شدن چشم و پوست نوزاد را زردی نوزاد می دانند. زمانی که نوزادان سطح بالایی از بیلی روبین هستند دچار زردی می شوند که اصولا بین روزهای دوم و چهارم تولد آن ها ظاهر می شود. والدین می توانند در خانه برای دانستن اینکه کودک زردی دارد یا خیر، به آرامی پوست پیشانی یا بینی نوزاد را فشار دهید. اگر پوست در محل فشار زرد رنگ دیده شود، احتمال زردی خفیف در نوزاد وجود دارد.
زردی نوزادان یا یرقان یکی از شایع ترین مشکلاتی است که بعد از متولد شدن نوزاد او را درگیر می کندو زردی نوزادان به علت افزایش بیش از حد سطح خونی بیلی روبین که همان وجود رنگدانه های زرد در گلبول قرمز می باشد اتفاق می افتد. زردی اگر شدت بسیار بالایی داشته باشد می تواند نوزاد را در خطر آسیب مغری قرار دهد این بیماری اگر سطح محدودی داشته باشد با گذشت و درمان 2 تا 3 هفته ای کامل از بین خواهد رفت و اگر بیش تر از آن ادامه پیدا کند ممکن از نشانه هایی از یک بیماری زمینه ای باشد.
درمان هم می تواند در خانه و هم توسط پزشک در بیمارستان صورت پذیرد که با استفاده از دستگاه فتوتراپی درمان می شود و عارضه ای هم برای کودک نخواهد داشت اما اگر میزان بیلی روبین در خون بالا باشد نوزاد نیاز به بستری و مراقبت های ویژه ی پزشکی دارد. به این بیماری در طب پزشکی هیپربیلی روبینمی یا ایکتر نوزادی گفته می شود که در واقع همان تغییر رنگ در قسمت سفیدی چشم و پوست بدن نوزاد می باشد.
در رابطه با سلامت قلب نوزاد و زایمان زودرس بیشتر بدانید!
علت زردی نوزادان چیست؟
زردی نوزادان در واقع به دو دسته تقسیم می شود:
- هیپربیلی‌روبینمی مستقیم
- هیپربیلی‌روبینمی غیرمستقیم
مهمترین دلایلی که باعث افزایش بیلی روبین در خون می شود:
- زردی فیزیولوژیکی
- سندروم کریگلر نجار
- سندروم ژیلبرت
- زردی شیر مادر
- ناسازگاری گروه خونی مادر و کودک ABO و RH
- کمبود G6PD
به طور کل زردی نوزادان سه علت دارد:
- زردی که نوزاد از شیر مادر دچار آن می شود.
- ناسازگار بودن خون مادر و جنین
- زردی طبیعی نوزادی که به آن فیزیولوژیک می گویند.
راه های درمان زردی نوزادان
زردی خفیف معمولا با شروع بلوغ کبد نوزاد، خود به خود برطرف می‌شود. تغذیه مرتب شیر مادر (بین 8 تا 12 بار در روز) به نوزادان کمک می‌کند تا بیلی‌روبین را از بدن خود دفع کنند.
زردی شدیدتر ممکن است به درمان‌های دیگری نیاز داشته باشد. فتوتراپی، یک روش درمانی رایج و بسیار موثر است که از نور برای تجزیه بیلی‌روبین در بدن کودک استفاده می‌کند.
راه هایی برای افزایش شیر مادر وجود دارد که با مطالعه و اجرا می توانید به آن دست بیابید!
در فتوتراپی، کودک در حالی که فقط پوشک و عینک محافظ مخصوص به چشم دارد، روی تخت مخصوص زیر نور طیف آبی قرار می‌گیرد. همچنین ممکن است یک پتوی فیبر نوری زیر کودک قرار داده شود.
در موارد بسیار شدید، ممکن است نیاز به تعویض خون باشد که در آن نوزاد مقادیر کمی خون از اهداکننده یا بانک خون دریافت می‌کند.
این کار، گلبول‌های قرمز سالم را جایگزین خون آسیب‌دیده نوزاد می‌کند. همچنین تعداد گلبول‌های قرمز نوزاد را افزایش و سطح بیلی‌روبین را کاهش می‌دهد.
چه چیزی باعث زردی در نوزادان می شود؟
- نوزادانی که پیش از هفته 37 بارداری متولد می شوندبیشتر در معرض زردی نوزادان می باشند.
- نوزادانی که شیر مادر را به اندازه کافی دریافت نمی کنند و یا به هر دلیلی در تغذیه آنها مشکلی وجود دارد و شیر مادر برای ان ها کافی نمی باشد.
- زمانی که گروه خونی مادر با نوزاد سازگاری نداشته باشد در این صورت با به وجود آمدن آنتی بادی هایی که ایجاد می شود گلبول های قرمز خون از بین رفته و سطح بیلی روبین افزایش پیدا می کند.
- برخی مشکلات کبدی
- کمبود آنزیم های بدن نوزاد
- بروز برخی عفونت ها
- خون ریزی های داخلی و ایجاد کبودی به هنگام تولد.
چگونه زردی نوزادان تشخیص داده می شود؟
اکثر مادران پس از زایمان، دو یا سه روز را در بیمارستان هستند و سپس ترخیص می شوند. سوال والدین به هنگام ترخیص از بیمارستان این است، چه زمانی فرزندم را برای معاینه نزد پزشک ببرم؟ بهتر است بدانید سطح بیلی روبین در روزهای 3 تا 6 پس از تولد نوزاد به اوج خود می رسد.
زمانی که نوزاد پوست زردی داشته باشد نشانه ای از زردی نوزادان می باشد که برای تعیین میزان و شدت آن باید آزمایشات مورد نیاز را بدهند. با آزمایش خونی که از نوزاد گرفته می شود میزان سطح بیلی روبین اندازه گیری می شود.
پیشگیری از زردی نوزادان
هیچ گونه راهی تا به کنون برای پیشگیری از زردی نوزادان وجود نداشته است اما پس از تولد نوزاد می توانید راه هایی را برای شدت نگرفتن زردی نوزاد پیش بگیرید تا از تشدید آن جلوگیری کنید.
- روزانه 8 تا 12 مرتبه به او شیر بدهید و مطمئن شوید تغذیه نوزاد با شیر مادر برای او کافی است اجازه ندهید بدن نوزاد کم آب شود و این کار تنها با شیر خوردن ممکن پذیر می باشد.
- اگر نوزاد تنها از شیر مادر تغذیه می کند سعی کنید در هفته 3 بار به او شیر خشک دهید.
- اگر نوزاد شما در مکیدن سینه مادر مشکل دارد و مطمئن هستید شیر مادر به اندازه کافی به او نمی رسد با پزشک مشورت کنید برخی کودکان به هنگام خواب بیدار نمی شوند تا تغذیه ای کامل داشته باشند و همین موضوع باعث ضعیف شدن آن ها می شود.
- در روزهای اولیه تولد نوزاد تا 7 روز او را تحد نظر داشته باشید تا مطمئن شوید دچار زردی نشده باشد.
- اگر کودک دچار زردی شد سریعا او را نزدیک پزشک ببرید.
