قطره آهن برای کودکان یکی از مهمترین مکمل های بدن می باشد. خون باید توانایی کامل برای اکسیژن رسانی به کل بدن را داشته باشد و آهن می تواند به این مورد کمک بزرگی کند. با کمبود آهن بدن دچار کم خونی می شود که نتیجه ی آن خستگی های مدام، ضعف بدن، تغییر و رنگ پریدگی پوست، تنفس دچار مشکل می شود، سرگیجه و افزایش ضربان قلب و … است.
زمانی که کودک شیرخوار و سن پایینی دارد با استفاده از قطره آهن برای کودکان می توانید از کم خونی پیشگیری کنید. برخی از والدین از دادن قطره آهن به فرزند خود اجتناب می کنند چرا که تصور دارند این قطره موجب پوسیدگی دندان می شود اما این یک تصورت اشتباه است بلکه تنها موجب تغییر رنگ دندان می شود.
یبوست در کودکان ربطی به قطره آهن ندارد اما امکان دارد برخی از کودکان با خوردن قطره آهن برای کودکان استفراغ کنند که در ادامه به این موضوع اشاره خواهیم کرد.برخی از مادران پس از دادن قطره آهن به کودک بلافاصله به او شیر می دهند در صورتی که این کاری اشتباه است و می تواند جذب آهن را کم کند و به تاخیر بی اندازد.
آهن چیست؟
آهن ماده مغذی است که در انتقال اکسیژن به سایر ارگانهای بدن نقش اساسی دارد. این ماده به هموگلوبین-یک پروتئین ویژه- متصل میشود و به آن کمک میکند تا گلبول های قرمز خون را از ریه ها به بافت های دیگر بدن منتقل کنند.
آهن به طور طبیعی در مواد غذایی که مصرف می کنید در دسترس است و دو نوع اصلی دارد: آهن heme و آهن nonheme
اصطلاح “heme” از یک کلمه یونانی گرفته شده است که به معنای “خون” تعبیر میشود. این نوع آهن از پروتئین حیوانی مانند مرغ، ماهی و گوشت گاو به دست میآید.
از طرف دیگر، آهن nonheme از منابع گیاهی از جمله حبوبات، سبزیجات برگ دار و آجیل حاصل میشود.
آهن heme برای جذب آسانتر در بدن است و در رژیمهای گوناگون ۱۴ تا ۱۸ ٪ قابل دسترس است. آهن Nonheme، منبع آهن در رژیمهای گیاهی، قابلیت دسترسی زیستی ۵ تا ۱۲ ٪ را دارد.
آهن یک ماده مغذی اساسی است. دو نوع آهن در رژیم غذایی انسان یافت میشود – آهن heme از پروتئین حیوانات دریافت میشود، در حالی که آهن nonheme از گیاهان بدست میآید. با این تفاوت که بدن میتواند آهن heme را با سرعت بیشتری جذب کند.
فواید استفاده از قطره آهن برای کودکان
وظیفه اصلی گلبولهای قرمز خون، انتقال اکسیژن به بافتهای بدن است زیرا سلولها برای زنده ماندن و انجام فعالیت طبیعی خود نیاز به اکسیژن دارند. آهن در ساختمان برخی از آنزیم های مهم نقش دارد.
ولی بیشترین آهن بدن در هموگلوبین موجود در داخل گلبول های قرمز ذخیره می شود که وظیفه آن حمل اکسیژن جذب شده از ریه به بافت ها است. بنابراین اولین عارضه کمبود آهن، کم خونی و به دنبال آن، انتقال ناکافی اکسیژن به بافتهای بدن می باشد.به همبن دلیل مصزف قطره آهن برای کودکان بسیار واجب می باشد.
استفاده از قطره آهن با آب میوه
استفاده از آب میوه باید زمانی باشد که کودک به سن استفاده از آن رسیده باشد و مصرف برخی آب میوه ها برای سن زیر دو سال ممنوع می باشد که باید به آن دقت بالایی داشته باشید. اما در صورتی که فرزند شما به سنی رسیده است که می تواند آب میوه میل کند هیچ گونه مشکلی ندارد که در کنار قطره آن ها برای کودکان آب میوه نیز به او بدهید.
مثلا می توانید قطره آهن را به آب پرتقال اضافه کرده و سپس به فرزند خود بدهید که هم راحت تر آن را بخورد و هم ویتامین سی موجود در آب میوه را دریافت کند. همچنین بهتر است بدانید آب میوه ها به جذب آهن بسیار کمک می کنند.
می توانید مکمل های آهن کودک خود را با آب گوجه فرنگی نیز مخلوط کنید تا جذب آن ها بهتر صورت بگیرد اما بدانید که موادی هستند که دارای کافئین می باشند و برای بدن کودک به شدت ضرر دارند به جز چای که می توانید آن را خیلی رقیق به فرزندتان بدهید و مخلوط کردن قطر آهن با اینگونه ماده های خوراکی ممنوع است چرا که جذب آهن را کم می کنند و خاصیت ان را کاهش می دهند.
از آنجایی که برخی نوزادان و کودکان دارای رفلاکس معده هستند امکان دارد بعد از دادن قطره آهن آن را پس بزنند و استفراغ کنند در اینصورت باید به همان میزان قطره آن هن را دوباره در همان روز به فرزند خود بدهید البته این در صورتی است که کودک کمتر از 30 دقیقه آن را بالا آورده باشد در غیر اینصورت و بالاتر از 30 دقیقه نیازی به خوردن دوباره ندارد.
عوارض جانبی استفاده از قطره آهن برای کودکان
مکملهای آهن باعث دل پیچه، تغییر غلظت مدفوع و یبوست میشود. قطره آهن اگر ناشتا مصرف شود، بهتر جذب میشود. اما اگر معده کودک تحمل مصرف ناشتای آهن را نداشته باشد، میتوان آن را پس از صرف غذا به کودک داد. جذب بیش از حد آهن عوارضی جدی را ایجاد میکند، بنابراین هیچ گاه بدون مشاوره با متخصص اطفال به کودک قطره یا شربت آهن ندهید. نشانههای مصرف بیش از حد آهن عبارت است از:
• استفراغ شدید
• اسهال
• رنگ پریدگی یا کبود شدن (سیانوز) رنگ پوست و ناخنها
• ضعف
• مسمومیت ناشی از مصرف بیش از حد آهن یک مورد اورژانسی است.
مواد غذایی که دارای ویتامین ث هستند جذب قطره آهن را افزایش می دهند به همین دلیل بهتر است آن ها را با هم به فرزندتان بدهید. ظروف چندنی بهترین انتخاب برای طبخ غذاها هستند زیرا اسید بعضی خوراکیها، مانند گوجه فرنگی، آهن را از ظرف چدنی بیرون میکشد.
با استفاده از غلات سرشار از آهن شیرینی یا نان برای کودک تهیه کنید، آرد این غلات را با آرد گندم که آهن کمی دارد، مخلوط کنید. غذای کودک را کاملاً له کنید. محققان به این نتیجه رسیده اند که نوزادان آهن را از قطعات بسیار کوچک گوشت بهتر جذب میکنند تا از قطعات بزرگتر.
غلات و حبوبات برای کودکان بسیار مفید می باشد بهتر است آن ها را با سیر و پیاز طبخ کنید. چرا که طبق تحقیقات انجام شده محققان به این نتیجه رسیده اند که پیاز و سیر جذب آهن و روی از غلات را افزایش میدهد.